«Ήταν κάποτε μια χώρα που την λέγανε Συρία»

    Εχθές έμαθα από το διαδίκτυο ότι οι κανίβαλοι κατέστρεψαν της Αψίδα της Παλμύρας, οπότε αποφάσισα να εκθέσω τις παλιές φωτογραφίες που είχα τραβήξει στην χώρα.

Πόσοι άνθρωποι άραγε από αυτούς που εμφανίζονται στις φωτογραφίες μου έχασαν τη ζωή τους από το μαύρο χέρι του ολέθρου; Δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι εκεί στον φούρνο της Bosra και τα τεϊοποτεία  του Deir-er-Zur οι άνθρωποι, απλοί, φτωχοί, καθημερινοί δεν μου ’παιρναν λεφτά και με κερνούσαν επειδή ήμουν faranz- ξένος και μάλιστα yunan.

 Επειδή κάποιοι Σύριοι βοήθησαν τους πρόσφυγες του Πόντου το 1924 (λόγω της Ποντιακής καταγωγής μου)αισθάνομαι την υποχρέωση να γράψω για αυτούς τους υπέροχους, φιλόξενους ανθρώπους με την ελπίδα να ζουν, έστω και μέσα στην φρίκη του πολέμου. Παντού όπου κυκλοφόρησα στα souq του Χαλεπίου (μέχρι τις 12 το βράδυ), στους δρόμους της Δαμασκού και της Παλμύρας πουθενά δεν ένιωσα φόβο. Ήμουν ένας ανάμεσά τους…

Η Συρία λοιπόν… Εκεί που στην Μεσοποταμία ευρύτερα αναπτύχθηκε η γεωργία… Εκεί που στην Ebla έχουμε αρχαιολογικές μαρτυρίες από το 2900 π.Χ., αλλά και παλαιότερες στο Ras Shamra το 6000 π.Χ. Η χώρα που καταλήφθηκε από τους Αιγύπτιους, τους Χιτίτες, τους Φιλισταίους, τους Ασσύριους, τους Βαβυλώνιους, τους Πέρσες, μέχρι να έρθουν οι Έλληνες του Αλέξανδρου, οι Σελευκίδες και οι Ρωμαίοι. Ακολουθούν οι Βυζαντινοί, οι Άραβες, οι Σταυροφόροι, οι Οθωμανοί, οι Γάλλοι και κύριος οίδε  ποιοι άλλοι θα ’ρθουν στην συνέχεια.

Η Δαμασκός… Η πιο παλιά κατοικημένη συνεχόμενα πόλη στον κόσμο --από το 4000 π.Χ. Η οδός του Ανανία, το παλάτι του Azem (Μουσείο Καλών Τεχνών), το Τζαμί των Umayyad, τα παλιά αρχοντικά της πόλης, τα τείχη της, η Ακρόπολη, το Μαυσωλείο του Salahad Din θα ’θελα πολύ να τα ξαναδώ κάποια στιγμή, όταν γαληνέψει και πάλι η περιοχή, αν φυσικά δεν καταστράφηκαν…

Η χριστιανική πόλη της Maalula, το Μοναστήρι της Seidnayya στον Αντιλίβανο με την αξέχαστη λειτουργία στα Αραμαϊκά, την γλώσσα της εποχής του Ιησού Χριστού, που διατηρήθηκε έως τις μέρες μας. Η παλαιότερη ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην Ezra θα μείνει στην μνήμη μου. Η ελληνορωμαϊκή πόλη της Bosra που άκμασε στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και παρήκμασε στα χρόνια των Οθωμανών. Το κάστρο του Krak de Chevalliers (πιο γνωστό με αυτό το όνομα από το Qala’ at Salahad-Din που ήταν το παλιότερο) άραγε θα βρίσκεται στην θέση του ή θα ’χει ερειπωθεί από τους βομβαρδισμούς;

Οι μαρτυρικές πόλεις της Hama και της Homs με την ελληνιστική Απάμεια (όπου υπήρχαν τα πιο υπέροχα ψηφιδωτά), τα λασπόσπιτα της ερήμου προσαρμοσμένα στο κλίμα θα υπάρχουν ή θα έχουν «απωλεσθεί» δια παντός;

 Το Χαλέπι (Aleppo), το υπέροχο Χαλέπι με την Παλιά Πόλη του, το ξενοδοχείο Baron, τα soups του, την Ακρόπολη, και τα Hammams του…

Οι βυζαντινές πόλεις της πάλαι ποτέ Αντιόχειας (Dead cities), ο Άγιος Συμεών (Qala’ at Samaan) γύρω από το Χαλέπι θα ’χουν διασωθεί εν μέρει;

Η Ebla (3000 π.Χ.) θα γλύτωσε την μανία των κανίβαλων; Και τέλος η Palmyra. Η πόλη που ίδρυσε η Ζηνοβία μέσα στην έρημο, σταθμό των καραβανιών με τον  ναό του Βάαλ (Bel), το Θέατρο, την Αγορά, το Τετράπυλο, τους Ταφικούς Πύργους, και το Μουσείο θα ’χουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές…

Όταν καταστρέψεις τις αρχαιότητες ενός τόπου, κόβεις από ένα δένδρο τις ρίζες του για να το εξαφανίσεις. Εύχομαι και παρακαλώ αυτή χώρα να επιβιώσει και οι άνθρωποί της να επιστρέψουν στον τόπο τους και να την ξαναφτιάξουν. Γιατί το «κακό» πάντα έχει μεγάλη δύναμη, αλλά για λίγο…