 |
| (Το αρχαίο λιμάνι του Λέχαιου, φωτ: Δ. Πολύζου) |
Βασίλης Κωνσταντινίδης
(Γεωλόγος, Ms Ωκεανογραφίας)
Παναγιώτης Σκανδάλης
(Αρχαιολόγος, Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας,
Ms Τεχνολογία στην Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Ανθρώπινων Πόρων)
 |
| ΚΛΙΚ ΕΔΩ...!!! |
 |
| ΚΛΙΚ ΕΔΩ...!!! |
Ο παρατηρητής
Στη ζωή για κάποιο λόγο ξαναγυρίζεις εκεί που άρχισες κάτι για να το ολοκληρώσεις. Και είναι σίγουρα διαφορετική η ματιά σου απόρροια της εμπειρίας και των βιωμάτων σου.
Στον αρθρογράφο ανατέθηκε το 1985 μια μελέτη-διπλωματική εργασία στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού Ενδεικτικού Ωκεανογραφίας για τη γεωμορφολογία της ακτής από την Αρχαία Κόρινθο μέχρι την Ακράτα. Μπορεί να έχεις διαβάσει πολλά. Να έχεις κατανοήσει λιγότερα, μα η Φύση σου δίνει τη δυνατότητα να στοχαστείς. Ένα ανοιχτό εργαστήρι που πολλά που υποθέτεις μπορεί να ισχύουν, μα και τίποτα. Ένα έλλειμμα της παιδείας μας είναι που δεν χρησιμοποιούμε τις προσλαμβάνουσες των διαφόρων επιστημών. Ο παρατηρητής χρησιμοποιεί και αυτός "στάνταρ φακό" και όχι "ευρυγώνιο", δηλαδή δεν εκμεταλλεύεται επαρκώς την αλληλοσυμπλήρωση των στοιχείων που προκύπτουν από μια ολιστική εξέταση. Παρακολουθείς τα της επιστήμης σου χωρίς να λαμβάνεις υπό όψη σου τις υπόλοιπες, για αυτό όποτε είχε την ανάγκη να συσχετίσει τις σκέψεις του με αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής απευθύνθηκε στον Παναγιώτη, που θα αναλάβει να προσαρμόσει την όλη προσπάθεια για τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ο παρατηρητής που προσπαθεί να κατανοήσει τις διεργασίες της Φύσης πρέπει να συνδέσει τον χρόνο, τον τόπο, και τις συνθήκες που όλα μαζί δημιουργούν το γεγονός.
Όταν ξεκίνησε να πάει στην περιοχή ακολούθησε την εξής μέθοδο: πήγε χωρίς να έχει προετοιμαστεί για τίποτα και χωρίς να έχει διαβάσει τίποτα. Περπάτησε πολλές φορές στην ακτή, μα και απομακρύνθηκε από αυτήν όταν δεν μπορούσε να αντιληφθεί το τι είχε συμβεί. Προσπάθησε να κατανοήσει τους παράγοντες που θα τον βοηθούσαν να αντιληφθεί την διαμόρφωση της ακτής: διάβρωση, απόθεση, θαλάσσια ρεύματα, ρήγματα, ποτάμι, άνεμος, ανθρώπινες δράσεις, όλα αυτά μαζί, μα και τη επίδραση του καθενός ξεχωριστά. Στη συνέχεια διάβασε τη βιβλιογραφία και μετά προσπάθησε να συνδέσει τα κομμάτια του πάζλ. Αυτά που έβλεπε, αυτά των μετρήσεων που είχε πραγματοποιήσει και αυτά που εντόπισαν ή μελέτησαν οι άλλοι. Απορίες πάμπολλες. Και όταν έγινε η παρουσίαση της μελέτης στα μέλη του Γεωλογικού το 1987, είχε την σιγουριά της αβεβαιότητας. Στη ζωή είναι ίσως σημαντικότερο να ξέρεις τι δεν ξέρεις. Τα όρια σου. Για την ιστορία η εργασία βαθμολογήθηκε με 9.
Από τότε έγιναν δεκάδες μελέτες και διδακτορικά, και είναι προφανές ότι με τα εξελιγμένα μέσα της επιστήμης οι διαπιστώσεις του παρατηρητή ανήκουν στο παρελθόν. Και όσες αντέχουν στο χρόνο ενισχύθηκαν με νέα ευρήματα. Επανήλθε όμως για να μεταφέρει εκλαϊκευμένα τις διαπιστώσεις του μιας και συνδέθηκε με την περιοχή.
Ένα όμως μοιάζει να είναι βέβαιο.
Οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας και μέσα μας γίνεται γιατί υπάρχει λόγος.
Μέσα στις χαοτικές καταστάσεις της Φύσης υπάρχουν πάντα εξισώσεις και συνεπαγωγές. Η Γεωλογία είναι επιστήμη της Φύσης. Σαν γυναίκα… Δύσκολη, απαιτητική, γκρινιάρα, πλανεύτρα, αισθησιακή, απρόβλεπτη που απαιτεί το είναι σου. Την ψυχή, τη λογική και το πνεύμα σου.
Εν αρχή ήν ο λόγος....
Ξεκίνησε λοιπόν ο παρατηρητής χρησιμοποιώντας την εμπειρία του παρελθόντος: ορυχεία λιγνίτη, αναγνώριση γεωμορφών και φυσικού περιβάλλοντος και διαμόρφωσε τα εργαλεία που θα χρειαζόταν. Ένα φακό σκέψης που θα εστίαζε σε συγκεκριμένη περιοχή και όπως στο google map αυτός ο φακός να έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονα να ξεμακραίνει και να βλέπει από απόσταση. Κάτι που προτείνεις σε μία περιοχή για το μοντέλο που δημιούργησαν όλοι οι γεωλογικοί παράγοντες μαζί, ώστε να εξηγήσεις το γεγονός, πρέπει να ισχύει ή να το συνδυάσεις την ίδια εποχή και με μια διπλανή περιοχή. Δύσκολο όχι… Πάρα πολύ δύσκολο… Και με μεγάλη αβεβαιότητα. Η αγάπη του παρατηρητή, παντοτινή αλήθεια για τη γεωλογία, τον έμαθε ότι πρέπει να προσπαθεί πάντα να κερδίσει την αγάπη της με αφοσίωση. Όπως ακριβώς κάνεις και με τη γυναίκα της ζωής σου. Αλλά και με λογική. Μέχρι τώρα που σίγουρα εξελίχθηκε στο διάβα του χρόνου- αλίμονο αν δεν γινόταν αυτό- αν τον ρωτήσεις για τα συμπεράσματα της μελέτης του, πιο μεγάλη είναι η αβεβαιότητα παρά η σιγουριά του. Και το τολμάς να μας την παρουσιάσεις θα τον ρωτήσει κάποιος? Ναι γιατί ήρθε ξανά στην περιοχή που αγάπησε και δούλεψε. Έστω και αν παρουσιάζεται η πολυπλοκότητα των φαινομένων. Δεν θα μπορούσε να μιλήσει για άλλη περιοχή.
Την αφορμή να επανέλθει, την έδωσε μια μέρα ο Αλέξανδρος, γιος φίλου, μαθητής το 2013, φοιτητής τώρα στο Μετσόβιο. Ο μικρός κατά επιταγή της μοίρας του ζήτησε να τον συνοδέψει εκεί…. Προσπάθησε έτσι ο παρατηρητής να του εξηγήσει τους μηχανισμούς της Φύσης σε ένα ανοικτό εργαστήριο…. Αυτή την αναζήτηση μεταφέρει με αυτό το άρθρο….
Οι δυσκολίες της λειτουργίας της διώρυγας σε σχέσεις με τις άλλες σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα, η Διώρυγα της Κορίνθου αποτελεί διεθνή κόμβο θαλάσσιων συγκοινωνιών και εξυπηρετεί περί τα 12.000 πλοία ετησίως, όλων των εθνικοτήτων. Οι δυσλειτουργίες της Διώρυγας συνίστανται στα εξής:
- Το μέγεθος του έργου είναι τεράστιο και δυσανάλογο προς την απόδοσή του.
- Το πλάτος της διώρυγας δεν επιτρέπει παρά μόνο σε μικρά και μεσαία πλοία τη διέλευση η οποία και αυτή γίνεται με τη βοήθεια ρυμουλκών και όχι εύκολα.
- Τα θαλάσσια ρεύματα μέσα στη διώρυγα αλλάζουν κατεύθυνση περίπου κάθε έξι ώρες.
- Επιπλέον οι άνεμοι που επικρατούν, κυρίως οι ΒΔ. αλλά και Α. και Ν. είναι συχνά ισχυροί και δημιουργούν πρόσθετους κινδύνους, ιδιαίτερα στην Ποσειδωνία με κίνδυνο να χαθούν τα τελευταία ίχνη του Δίολκου. Αντιθέτως οι άλλες διώρυγες στον υπόλοιπο κόσμο έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:
Η διώρυγα του Σουέζ (3D) είναι η μεγαλύτερη διώρυγα του κόσμου, συνολικού μήκους 168χ.λ.μ. που, προσθέτοντας τα σημεία αγκυροβολίων και το μήκος της ενδιάμεσης λίμνης, φθάνει τα 190χ.λ.μ. Έχει μέγιστο πλάτος, σε ορισμένα σημεία τα 160-200μ. και βάθος 11,60μ. Διατρέχει κατά διεύθυνση Βορρά - Νότο τον ισθμό του Σουέζ, ενώνοντας τη Μεσόγειο θάλασσα με την Ερυθρά θάλασσα. Αρχίζει από το Πορτ Σάιντ, λιμένα εισόδου στη Μεσόγειο και καταλήγει στον λιμένα Σουέζ που βρίσκεται στο μυχό του ομώνυμου κόλπου της Ερυθράς. Η Μεσόγειος και η Ερυθρά θάλασσα δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους υψομετρική διαφορά. Επίσης, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, η διώρυγα είναι πλεύσιμη κατά μία κατεύθυνση.
Η διώρυγα του Παναμά (3D) είναι η δεύτερη σε ναυτιλιακή σπουδαιότητα, από την άποψη των θαλασσίων μεταφορών, στον κόσμο μετά τη Διώρυγα Σουέζ. Με ανισοϋψείς δεξαμενές ενώνει την βόρεια ακτή που βρίσκεται στον Ατλαντικό με εκείνη που είναι νότια στον Ειρηνικό ωκεανό. Έχει συνολικό μήκος περίπου 151χλμ, πλάτος 45μ. και βάθος 11μ. Η πρώτη διέλευση πλοίου έγινε στις 15 Αυγούστου 1914. Η δυναμικότητα διέλευσης είναι 50 πλοία ημερησίως. Τα πλοία καταβάλουν τέλη (δικαιώματα) βάσει της χωρητικότητας που έχουν (Panama canal tonnage).
Στο άρθρο ο γράφων παρέθεσε διαφορετικές και διαθεματικές (γεωλογικές, ιστορικές, μυθολογικές) πληροφορίες για να τεκμηριώσει τον τίτλο του.
Ελπίδα του αρθρογράφου είναι να συνοδέψει σχολικές μονάδες σε αυτό το «ανοικτό εργαστήρι της Φύσης», που το αγάπησε τόσο πολύ από τότε που το πρωτοεπισκέφθηκε 30 τόσα χρόνια πριν και το συνδύασε με την Ιστορία και τους Μύθους του.
Βιβλιογραφία:
https://drive.google.com/file/d/0B-RAgVMXo2w1WHdrX3FMOVVZeTQ/view
http://vkonsta.blogspot.com/2017/03/blog-post_28.html
http://antikleidi.com/2014/02/20/diolkos-1500-years/
eclass.uoa.gr/modules/.../file../Fieldtrip%20guide_Perachora_Ancient%20Corinth.pdf
nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/8897/3/Vezyrianou(geo).pdfαπό Ι Βεζυριάνου - 2014
Κοντοθεοδώρου Δημήτριος. Πτυχιακή
Εργασία με θέμα: «Η Διώρυγα της Κορίνθου»
2014 Α.Μ: 906 Επιβλέπων καθηγητής: Παπαθεοδώρου Γεώργιος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου