Греки Ессентуки. Сталинские гонения на понтийцев.
Το κτίριο του θεάτρου μέσα στο πάρκο, κτίσμα του 1901, στο οποίο δίνανε παραστάσεις διάσημοι τραγουδιστές, όπως ο Θεόδωρος Σαλιάπιν, ο Σομπίνοσκ, η ηθοποιός Κομισσαρζέβσκαγια και πολλοί άλλοι.
Η προέλευση του ονόματος.
Μελέτες του Σοβιετικού αρχαιολόγου M. E. Masson και ανασκαφές οκτώ ταφικών μαυσωλείων έδειξαν ότι κοντά στο σημερινό Essentukov τον 13ο και 15ο αιώνα υπήρχε ένας μεγάλος οικισμός της Χρυσής Ορδής των Μογγόλων. Πιθανώς έτσι το όνομα Essentuki να προήλθε από το όνομα του Khan Essentuga: "es sen" - παχύσαρκος, υγιής.
Τα ονόματα "Οι Yesana" και "Η Γη των Yesana" που έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα παραπέμπουν επίσης σε αυτό. Σε ένα από τους τάφους του 14ου αιώνα βρέθηκε ένας καλά διατηρημένος σκελετός Μογγόλου πολεμιστή στο λόφο της αριστερής όχθης του μεγάλου ποταμού Essentuchek Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι εκεί είναι η ταφή ενός από τους απογόνους του Τζένγκινς Χαν.
Σύμφωνα με το
μύθο ο Έσεν, ένας ανιψιός του Τζένγκις
Χαν θάφτηκε εδώ. Μέχρι τον 19ο αιώνα ο
τάφος ήταν μόνο ερείπια. Επειδή ανέκαθεν
υπήρχαν εχθροπραξίες στον Καύκασο, κοντά στα ερείπια του τάφου το 1798 χτίστηκε
ένα ξύλινο φυλάκιο- οχυρό των Κοζάκων-
καθώς η γύρω περιοχή ήταν σαφώς πιο ορατή
από αυτή τη θέση.
Πίνακας του 1858: Το φυλάκιο των Κοζάκων.
(Φωτ: «Αρχιτεκτονική του Παλαιού Εσσεντουκί».
Από το βιβλίο των S.V. Boglachev, E.A. Zhatkova, 2008).
Μετά όμως την κατασκευή του κανονικού φρουρίου στο Kislovodsk το 1803, το φυλάκιο στο Εσσεντουκί έχασε τη σπουδαιότητα του, αλλά παρά όλα αυτά κάποιοι Κοζάκοι παρέμειναν εκεί.
Αργότερα το 1825 οι Κοζάκοι που υπηρετούσαν τον Ρωσικό στρατό και αναζητούσαν μια σταθερή εγκατάσταση για
αυτούς και τις οικογένειες τους έχτισαν το χωριό τους στη δεξιά όχθη του
ποταμού Bolshoy
Yessentuchok
(Μεγάλου Γιεσσεντούτσοκ), κοντά στη συμβολή του με τον ποταμό Podkumok. Τότε το χωριό πήρε το όνομά του από το οχυρό και τον ποταμό
στον οποίο βρισκόταν.
Οικογένεια Κοζάκων.
(Φωτ:
«Αρχιτεκτονική του Παλαιού Εσσεντουκί». Από το βιβλίο των S.V. Boglachev, E.A. Zhatkova, 2008).
Σύμφωνα με μια άλλη κοινή
εκδοχή, το όνομα των ποταμών και της περιοχής του Essentuki, από την οποία προήλθε το
όνομα της πόλης, μπορεί να αναφέρεται στη Κιρκασσιανή γλώσσα - "Essen tyku", όπου essen - "συνηθίζω" και "tyku" - καταφύγιο, οδός, δηλαδή
σύνηθες καταφύγιο.
Η ίδρυση της πόλης
Η πόλη του
Yessentuki (Προφέρεται: Jesentuki,
Ρωσικά: Ессентуки), είναι μια πόλη στο νομό της
Σταυρούπολης στη Ρωσία και
βρίσκεται στους πρόποδες του Καυκάσου. Η
πόλη λειτουργεί ως ενδιάμεσος
σιδηροδρομικός σταθμός στον σιδηροδρομικό κλάδο Mineralnye Vody-Kislovodsk.
Θεωρείται η πολιτιστική πρωτεύουσα του ελληνικού πληθυσμού της Ρωσίας και ακόμη
και σήμερα περίπου 11.000 (σχεδόν το
δέκα τοις εκατό του πληθυσμού της πόλης) είναι ελληνικής καταγωγής.
Οι σημαίες της πόλης του Εσσεντουκί.
Το 1825, ο στρατηγός Yermolov ίδρυσε οικισμό (τη
Στανίτσα του Yessentukskaya)
στον ποταμό Podkumok. Oι κάτοικοι της Στανίτσα ασχολήθηκαν με το εμπόριο, τις
μεταφορές των προϊόντων και την εξυπηρέτηση των ασθενών στη λουτρόπολη. Το 1839 το νερό από τις πηγές 23-26
χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες των
συνταγμάτων των Κοζάκων.
Κοζάκοι.
(Φωτ:
«Αρχιτεκτονική του Παλαιού Εσσεντουκί». Από το βιβλίο των S.V. Boglachev, E.A. Zhatkova, 2008).
Γνωριμία
με τη πόλη.
Το παλαιότερο
αρχιτεκτονικό μνημείο του Γιεσσεντούκι είναι η ξύλινη εκκλησία του Αγίου
Νικολάου (χτισμένη στα μέσα της δεκαετίας του 1820, πιθανώς από τους
αρχιτέκτονες Giovanni
και Giuseppe
Bernardacci)
στο κέντρο της πρώην στανίτσα (δηλαδή του χωριού). Η ορθογώνια διαρρύθμιση της
πόλης, χρονολογείται από τα μέσα του 19ου αιώνα, ενώ η οικιστική οικοδόμηση του
δεύτερου μισού του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα έχει διατηρηθεί στο νότιο άκρο του Γιεσσεντούκι. Η
κύρια περιοχή του σύγχρονου βιομηχανικού και οικιστικού κτιρίου είναι το
λεγόμενο Νέο Γιεσσεντούκι.
Η περιοχή του θερέτρου
βρίσκεται βορειοανατολικά του τμήματος της στανίτσα του Γιεσσεντούκι. Μεταξύ
των σημαντικών δομών των μέσων του 20ού αιώνα είναι οι τέσσερις επίσημες είσοδοι στο πάρκο Kurortny (μέσα της δεκαετίας του
'50 με αρχιτέκτονα τον Π. Π. Yeskov), το σανατόριο
Ukraina
(1972), κ.λπ.
Πυρήνας της πόλης είναι το
Πάρκο Kurortny (Glavny) με βελανιδιές, αγριοκαστανιές,
σφεντάμια, λεύκες, κ.λπ., διακοσμητικούς θάμνους, λουλούδια, που εντός του βρίσκονται κάποιες πηγές του
μεταλλικού νερού και υπέροχες κατασκευές, όπως τα λουτρά Nikolayevskiye (σήμερα Verkhniye, που είναι κτίριο του
1899 χτισμένο από τους αρχιτέκτονες Ν.V. Dmitriyev και Β. Pravzdik), η εμπορική γκαλερί (του
1912, με αρχιτέκτονα τον Y.F. Shreter, σε στυλ νεοκλασικισμού),
το σημερινό Ινστιτούτο Ηλεκτροθεραπείας, το ξύλινο περίπτερο παρατήρησης με
κιονοστοιχία που αναφέρεται ως Oreanda
(του 1912) κ.λπ. Η πλειοψηφία των σανατορίων και των οικοτροφείων
συγκεντρώνεται γύρω από το πάρκο Glavny.
Η περιοχή στα βόρεια του πάρκου αναπτύχθηκε από τα τέλη του 19ου αιώνα ως ζώνη
για ιδιωτικά σανατόρια, βίλες (Orlinoye
Gnezdo,
1912-14, Art
Nouveau)
και το μνημειώδες κτίριο του θεραπευτικού λασπόλουτρου. Το 1903 δημιουργήθηκε το
πάρκο Angliysky πίσω από τη σιδηροδρομική γραμμή.
 |
Ντάτσα (Εξοχική Έπαυλη) Ιμπέριαλ. |
Άλλο αξιόλογο κτίριο είναι και ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης, κτίσμα του 1863 σε νέο κλασικιστικό ρωσικό ρυθμό.
Ο Άνθρωπος και Θεραπευτής Ιατρός Fyodor Gaaz.
Ο Φιοντόρ Γκαζ (Χάαζ στα
γερμανικά), γεννήθηκε στις 24 Αυγούστου του 1780 στη Γερμανία και υπήρξε
γιατρός στη Μόσχα, πολύ φιλάνθρωπος γνωστός ως ο "Άγιος Γιατρός".
Ήταν μέλος της Επιτροπής των Φυλακών της Μόσχας και ο επικεφαλής ιατρός της.
Το 1806 ήρθε στη Ρωσία ως
οικογενειακός γιατρός της οικογένειας Repnin-Volkonsky.
Το 1809 και το 1810 ταξίδεψε στον Καύκασο για να μελετήσει τις θερμομεταλλικές
πηγές. Ερεύνησε τις πηγές στο
Κισλοβόντσκ, ανακάλυψε τη σιδηρούχα περιεκτικότητα τους και ήταν ο πρώτος που
ανέφερε ότι υπήρχαν και στο
Γιεσσεντούκι (αν και δεν τους
έδωσε μεγάλη σημασία). Κατά τη διάρκεια του Πατριωτικού Πολέμου του 1812
εργάστηκε ως χειρουργός στο ρωσικό στρατό.Γεννήθηκε στην Πρωσία από
καθολική οικογένεια. Σπούδασε γερμανική φιλοσοφία και ιατρική στα Πανεπιστήμια
της Γενεύης και στο Γκέτινγκεν. Ξεκίνησε να ασκεί την ιατρική στη Βιέννη.
Από το 1813 μετά από ένα
σύντομο ταξίδι στην πατρίδα του, έζησε και εργάστηκε στη Μόσχα. Στην
πραγματικότητα αφιέρωσε τη ζωή του στη διευκόλυνση της δεινής θέσης των
κρατουμένων και των εξόριστων. Αγωνίστηκε για τη βελτίωση της ζωής των
κρατουμένων: εξασφάλισε ότι στους ηλικιωμένους και αρρώστους να καταργηθεί η
χρήση μιας σιδερένιας ράβδου που περιλαμβανόταν στα δεσμά τους, και με την
οποία δώδεκα κατάδικοι ήταν αλυσοδεμένοι
μαζί. Κυρίως τη χρησιμοποιούσαν στους
καταδίκους στη Σιβηρία. Ξεκίνησε να
λειτουργεί με τις προσπάθειες του το ανοιχτό νοσοκομείο των φυλακών και ένα
σχολείο για τα παιδιά των κρατουμένων. Συνεχώς έπαιρνε και παρείχε φάρμακα σε
φτωχούς ασθενείς. Όλες οι οικονομίες του πήγαν σε φιλανθρωπίες.
Για το φιλανθρωπικό του
έργο τιμήθηκε από τον Κυβερνήτη της Μόσχας D.S. Lansky με το σήμα της διάκρισης του Τάγματος του Αγίου Βλαντιμίρ, το οποίο εκτίμησε πολύ και πάντα το φορούσε ακόμα και στο θάνατο του.
Θάφτηκε στο νεκροταφείο Vedensky στη Μόσχα και στο τελευταίο του ταξίδι συνοδευόταν από πλήθος 20.000 ανθρώπων. Το 2011 η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ξεκίνησε τη διαδικασία αγιοποίησης του στη Μόσχα και ακολούθησε το επισκοπικό στάδιο της διαδικασίας αγιοποίησης του. Η τελετή λήξης της αγιοποίησης έγινε στον καθεδρικό ναό της Άμωμης Σύλληψης της Παναγίας στις 6 Μαΐου. Τα έγγραφα της διαδικασίας στάλθηκαν μετά στο Βατικανό.
Οι
θερμομεταλλικές πηγές της πόλης και η συμβολή τους στην ανάπτυξη της.
Τα μεταλλικά νερά του Γιεσσεντούκι εξετάστηκαν για πρώτη φορά το 1810 από τον γιατρό της Μόσχας Fyodor Gaaz. Ο Gaaz βρήκε στην αρχή δύο μικρά πηγάδια με αλμυρό νερό. Παρατήρησε όμως ότι τα άλογα των Κοζάκων πήγαιναν συγκεκριμένα εκεί και έπιναν νερό παρά οπουδήποτε αλλού. Μια λεπτομερής μελέτη όμως που έγινε μετά και συγκεκριμένα το 1823 των μεταλλικών νερών Bugunta από τον ρώσο γιατρό και φαρμακολόγο Nelyubin, ανέδειξε την ύπαρξη είκοσι ακόμα ιαματικών πηγών στις πλαγιές του βουνού που αναφέρονται ως Shchelochnaya.
1890.Εξέταση της ποιότητας του νερού.
(Φωτ: «Αρχιτεκτονική του Παλαιού Εσσεντουκί». Από το βιβλίο των S.V. Boglachev, E.A. Zhatkova, 2008). |
Το Γιεσσεντούκι έτσι αναγνωρίστηκε ως ένα από τα καλύτερα θέρετρα για τη θεραπεία των πεπτικών οργάνων. Το 1846 ο πρίγκιπας Μιχαήλ Βοροντόφ διέταξε να επεκταθεί η στανίτσα του Yessentukskaya στα βορειοανατολικά για να προσεγγίσει τι ιαματικές πηγές που ήδη ήταν γνωστές για τις ιδιότητες τους. Από τότε τα μεταλλικά νερά Buguntinskiye αναφέρονταν ως Yessentukskiye. Το 1847 ορισμένοι χώροι που γειτνιάζουν στενά με τις πηγές μεταφέρθηκαν στη νεοϊδρυθείσα κρατική διαχείριση των μεταλλικών νερών στο Πιατιγόρσκ. Στα τέλη της δεκαετίας του 1840 άρχισε η εμφιάλωση των νερών του Γιεσσεντούκι και η αποστολή τους σε άλλες πόλεις της χώρας.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1870 ήδη γινόταν τακτικά η πώληση του νερού στις περισσότερες από τις μεγάλες ρωσικές πόλεις. Η κατασκευή του σιδηροδρόμου Rostov-on-Don-Mineralnye Vody το 1875 και του αυτοκινητοδρόμου Mineralnye Vody-Kislovodsk (μέσω του Πιατιγόρσκ και του Γιεσσεντούκι) συνέβαλε στην αύξηση του αριθμού των επισκεπτών που έρχονται στο Γιεσσεντούκι για θεραπεία. Το 1883 το θέρετρο επισκέφθηκαν περίπου 5.000 άτομα. Το 1900 κατά τι περισσότερο από 13.000 άτομα, ενώ το 1913 περίπου 38.000.
Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, ο αριθμός των ιατρικών ιδρυμάτων, των ξενοδοχείων και των εξοχικών κατοικιών αυξήθηκε γρήγορα. Το 1902 άνοιξε ένα σανατόριο εβδομήντα κλινών για τους φτωχούς, που ήταν το πρώτο στο Καύκασο που χρησιμοποιούσε μεταλλικό νερό. Μετά από ένα χρόνο χτίστηκε και το πρώτο νομαρχιακό σανατόριο με είκοσι κρεβάτι για τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους. Το 1917 η περιοχή που λειτουργούσε σαν θέρετρο αποσπάστηκε από την στανίτσα της Yessentukskaya και της χορηγήθηκε καθεστώς πόλης.
Κατά τη διάρκεια του ρωσικού εμφυλίου πολέμου, οι εγκαταστάσεις της λουτρόπολης εγκαταλείφτηκαν. Οι εργασίες αποκατάστασης τους ξεκίνησαν μόλις το 1920. Το 1922 άνοιξε ο κλινικός κλάδος του Ινστιτούτου Φυσιοθεραπείας του Πιατιγόρσκ. Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου του 1941-1945, το θέρετρο υγείας υπέστη σοβαρές ζημιές από τη ναζιστική κατοχή από τις 10 Αυγούστου 1942 έως τις 11 Ιανουαρίου 1943 και αποκαταστάθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Το 1991 το Γιεσσεντούκι παρείχε ανάπαυση και θεραπεία σε περισσότερους από 217.000 ασθενείς.
Το 1991 στη πόλη λειτουργούσαν
είκοσι πέντε σανατόρια, εκ των οποίων τα δέκα ανήκαν στις συνδικαλιστικές
οργανώσεις και ο αριθμός των κλινών ανήλθε σε πάνω από 10.000. Παρείχε επίσης
εξω-νοσοκομειακή θεραπεία, αποκατάσταση και πρόγραμμα διατροφής. Η
εξυπηρέτηση των επισκεπτών περιελάμβανε εγκαταστάσεις όπως μία πολυκλινική με
αεριζόμενα και φωτισμένα με ηλιακό φως
δωμάτια, υπαίθρια κιόσκια, θεραπευτικό λασπόλουτρο, τρία λουτρά, τμήμα
μηχανοθεραπείας και εφαρμόζονταν ειδικές
τεχνικές για θεραπευτική σωματική
άσκηση.
 |
1890.Εξέταση της ποιότητας του νερού.
(Φωτ: «Αρχιτεκτονική του Παλαιού Εσσεντουκί». Από το βιβλίο των S.V. Boglachev, E.A. Zhatkova, 2008). |
Οι
θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών και των λουτρών.
Από όλες τις ιαματικές
πηγές του Γιεσσεντούκι περίπου είκοσι έχουν θεραπευτικά αποτελέσματα. Το νερό
των πηγών 4 και 17, που περιέχει ένυδρο ανθρακικό νάτριο έχουν κάνει το Γιεσσεντούκι πολύ δημοφιλές θέρετρο. Οι θερμές πηγές
(35,5°–46°C)
παρόμοιας περιεκτικότητας με τα νερά των
πηγών 4 και 17 ανέρχονται στην επιφάνεια κοντά στο χωριό Novoblagodarnoye (8 χιλιόμετρα βόρεια της
πόλης). Τα ανθρακούχα, υδροθειούχα νερά
των γεωτρήσεων 1 και 2 καθώς και τα
υδροθειικά, θειικά άλατα των
ασβεστίου-νατρίου της πηγής Gaazo-Ponomarevsky χρησιμοποιούνται για
λουτρά, τουαλέτες, εισπνοές και άλλες θεραπευτικές διαδικασίες. Νερό της πηγής
20 που περιέχει θειικό ασβέστιο-μαγνήσιο χρησιμοποιείται για λουτρά. Το νερό των πηγών
4 και 17 εμφιαλώνεται από έναν τοπικό εμφιαλωτή ως θεραπευτικό νερό (της 17)
και ως θεραπευτικό επιτραπέζιο νερό (της 4) με το όνομα Γιεσσεντούκι και είναι τα μοναδικά γνωστά νερά σε όλο τον κόσμο
για την αποτελεσματικότητα τους στις
ασθένειες του πεπτικού.
Παράλληλα με τα μεταλλικά
νερά τα ιατρικά ιδρύματα του Γιεσσεντούκι χρησιμοποιούν λασπόλουτρα που περιέχουν
σουλφίδια (άλατα του θείου) της λίμνης Tambukan (8 χιλιόμετρα
νοτιοανατολικά του Πιατιγόρσκ).
Το κτίριο- θεραπευτήριο των λασπόλουτρων.
Το 1911 η Ένωση
αρχιτεκτόνων της Αγίας Πετρούπολης ανακοίνωσε διαγωνισμό για τη δημιουργία
ενός νοσοκομείου λασποθεραπείας για το
Γιεσσεντούκι, που ήταν ένα νέο αναπτυσσόμενο θέρετρο. Από τα πολλά έργα-
προτάσεις που κατατέθηκαν, επιλέχθηκε το έργο του Eugene Schretter. Η ιδέα του
να δώσει στο νοσοκομείο αυτό που χρησιμοποιούσε
λασπόλουτρα για τη θεραπεία των ασθενών την εμφάνιση των αρχαίων θερμών που
ήταν δημόσια λουτρά κέρδισε τις υπόλοιπες προτάσεις.
Η κατασκευή του
νοσοκομείου που χρησιμοποιούσε λασπόλουτρα ξεκίνησε το 1913 και ήταν πολύ
γρήγορη, παρά την έναρξη του πολέμου. Στις 22 Ιουλίου του 1915 το νοσοκομείο
που χρησιμοποιούσε τη θειούχα λάσπη, εγκαινιάστηκε προς τιμήν των Ρομανώφ και που ονομάστηκε μετά Alexeyevskaya. Ίσως για
τον άρρωστο γιο τους. Το 1923 το νοσοκομείο αυτό ονομάστηκε N.A. Semashko.
Η κύρια ιατρική μέθοδος
είναι η εφαρμογή της θεραπευτικής λάσπης της λίμνης Tambukan. Κατά τη διάρκεια
των εκατό ετών ύπαρξης των νοσοκομείων με λασπόλουτρα οι θεραπευτικές μέθοδοι
δεν έχουν αλλάξει. Χρησιμοποιούνται δώδεκα τύποι θεραπευτικής λάσπης και ταυτόχρονα έως και 220 άτομα μπορούν να
νοσηλεύονται σε 62 καμπίνες και η συνολική χωρητικότητα στο σχεδιασμό του
νοσοκομείου είναι 2.500 άτομα την ημέρα. Προστέθηκαν νέες μέθοδοι: από το 1918
μετά από πρόταση του καθηγητή Α.Α. Λοζίνσκι, η ηλεκτρόλυση μέσω της λάσπης. Από
το 1921 ο καθηγητής Α.Ι. Lebedev άρχισε να εφαρμόζει τη θεραπεία γυναικολογικών
ασθενειών με ταμπόν λάσπης. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι O. Volkova και Α. L Shinkarenko,
αποδεικνύοντας τις ιδιότητες της
μικροβιοκτόνου λάσπης εφάρμοσαν τη μέθοδο της ψυχρής επικάλυψης της
λάσπης σε ανοιχτές πληγές.
Το κτίριο του λασπόλουτρου
χτίστηκε στο ύφος του αρχαίου νεοκλασικισμού. Το σχέδιο του αρχιτέκτονα ήταν να
του δώσει την ομοιότητα του κτιρίου με
το αρχαίο ρωμαϊκό ανάλογο των ΙΙΙ-IV
αιώνων. Όπως και τα δυαδικά συστήματα στη φύση, το κτίριο σχεδιάστηκε να
αποτελείται από δύο μέρη - αρσενικό και θηλυκό. Η κύρια πρόσοψη είναι
διακοσμημένη με ένα portico με δύο σειρές από ιωνικές κολώνες. Στις πλευρές της
μπροστινής εισόδου σε ψηλά βάθρα τοποθετήθηκαν γλυπτά των αρχαίων Ελλήνων θεών.
Του θεού της θεραπείας του Ασκληπιού και της κόρης του θεάς της αγνότητας, της
Υγείας. Τα αγάλματα είναι έργα των γλυπτών Λ.Α. Ντίτριχ και V.V. Kozlov. Το
ανάγλυφο στην μπροστινή είσοδο απεικονίζει τον θεό Ποσειδώνα να δίνει νερό
στους ανθρώπους. Στην είσοδο
υπάρχουν ήπιες ράμπες που προστατεύονται
από δύο γλυπτές φιγούρες λιονταριών. Τα πόδια των λιονταριών πατάνε τα φίδια, τα
οποία συμβολίζουν τη νίκη του
ανθρώπου πάνω στις ασθένειες. Στο υπόγειο του κτιρίου, ο αρχιτέκτονας σχεδίασε
πισίνες αποθήκευσης λάσπης (η συνολική τους χωρητικότητα είναι πάνω από 4,5
τόνους), αίθουσες θέρμανσης, εξοπλισμό σωλήνωσης του νερού και του ατμού,
συστήματα εξαερισμού, μηχανήματα για ιατρικές χρήσεις. Η θερμαινόμενη λάσπη
μεταφέρεται στον τελευταίο όροφο από το υπόγειο με ηλεκτρικό ανελκυστήρα
και στη συνέχεια με καροτσάκια στις
καμπίνες.
 |
| Τα λασπόλουτρα της πόλης. Ο Ασκληπιός και η Υγεία. |
Τα σανατόρια της πόλης ειδικεύονται στη θεραπεία ασθενών που παρουσιάζουν ασθένειες του πεπτικού καθώς και εκείνων που παρουσιάζουν μεταβολική διαταραχή.
Ο Ελληνισμός της πόλης.
Οι Πόντιοι κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα πιεζόμενοι από τις συνθήκες που επικρατούσαν στη Τουρκία αποφάσισαν να μεταναστεύσουν στην αρχή ως άτομα που πηγαινοέρχονταν δοκιμαστικά στη Ρωσία, επιστρέφοντας κατά διαστήματα στα χωριά τους και στη συνέχεια ομαδικά. Οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες πόλεις του Καυκάσου προσέφεραν επαγγελματικές ευκαιρίες και η ύπαρξη και δράση των ελληνικής καταγωγής Ρώσων αξιωματούχων στη περιοχή διευκόλυνε την εγκατάσταση τους.
Τα επαγγέλματα που μπορούσαν να ασκήσουν αρχικά ήταν χειρωνακτικά: κυρίως αρτοποιοί και χτίστες ή όσοι είχαν μια σχετική παιδεία από τα χωριά τους ως υπάλληλοι. Γρήγορα όμως οι χωρικοί από τον Πόντο με την εξυπνάδα και τη μεγάλη εργατικότητα τους αστικοποιήθηκαν, στάθηκαν στα πόδια τους και εξελίχθηκαν ως επιχειρηματίες. Τα παιδιά τους μορφώθηκαν και άρχισαν να εντάσσονται στη τοπική κοινωνία. Πάντα όμως είχαν δέσιμο και επικοινωνία μεταξύ των μελών της ίδιας οικογένειας που ζούσαν σε διαφορετικές πόλεις και που ξεκίνησαν μαζί από τα χωριά προέλευσης τους.
Αυτό συνέβαινε τόσο τα παλαιότερα χρόνια μέχρι και τη περίοδο των
Σταλινικών Διώξεων του ‘38, όσο και αργότερα μετά τον Μεγάλο Πατριωτικό πόλεμο με
τους υπόλοιπους που δεν έφυγαν για την Ελλάδα, όπως πολύ παραστατικά μας
περιγράφει ο Αλέξανδρος Κυριακίδης.
Πάντα στη ζωή
υπάρχει κάποιος λόγος που γίνεται το κάθε τι. Συνόδεψα την αδελφή μου πριν
είκοσι τόσα χρόνια για μια μικροεπέμβαση στο Σισμανόγλειο και παρατήρησα τη
Ρωσίζουσα προφορά του γιατρού που της την έκανε. Ήταν ένας εξαίρετος χειρουργός
και άνθρωπος, γεννημένος στο Γιεσσεντούκι και σπουδασμένος στην Αγία
Πετρούπολη: ο Αλέξανδρος Κυριακίδης. Τέλειωσε το 1983 το σχολείο Ν3 στο
Εσσεντουκί, όπου διευθυντής ήταν ο πατέρας του και την ίδια χρονιά κατόπιν εξετάσεων
εισήχθη στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Αγίας Πετρούπολης, διότι εκεί
ζούσε η αδελφή της μητέρας του. Το Εσσεντουκί δεν διαθέτει Ιατρική σχολή.
Αποφοίτησε το 1989 και στη συνέχεια για δύο χρόνια ασκήθηκε στην ενδοσκοπική
κλινική του ιδίου Πανεπιστημίου. Δούλεψε για ένα χρόνο και στη συνέχεια
αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα. Πέρασαν πολλά χρόνια και όταν «συναντηθήκαμε»
στο διαδίκτυο ήταν για να μου δώσει τις μοναδικές πληροφορίες για τους δικούς
του ανθρώπους……
Οι γάμοι που
γίνονταν συνήθως ήταν μεταξύ μακρινών συγγενών ή συγχωριανών. Για παράδειγμα η
σύζυγος του Στάθη Ιωσηφίδη είναι η Φύλη Ταργοντζίδου (από το ίδιο χωριό), και που είναι αδελφή της Ρωξάνης, πεθεράς του Φίλιππου Φιλιππίδη στο Κισλαβόσκι που
αναφέρεται στο άρθρο του γράφοντα για το Κισλαβόσκι. Δηλαδή σχεδόν αποκλειστικά
οι γάμοι της πρώτης γενιάς των Ποντίων
μεταναστών δεν είναι μεικτοί με Ρώσους ή άλλης εθνικότητας άτομα.
Η Φύλη Ιωσηφίδου- Ταργοντσίδου με τον εγγονό της Τόλικ στο πάρκο της πόλης.
(Ευγενική
παραχώρηση φωτογραφιών από τον Απόστολο Αποστολίδη).
Οι συγγενείς
τους Γεώργιος και Ιωάννης Ταργοντζίδης στην ίδια πόλη υπήρξαν και αυτοί θύματα
των Σταλινικών διώξεων. Οι περισσότεροι Αργυρουπολίτες εγκαταστάθηκαν μόνιμα
στις νέες πατρίδες τους χωρίς όμως να σταματήσουν την βοήθεια και την αλληλεγγύη
σε αυτούς που έμεναν πίσω στον Πόντο. Ο γράφων με καταγωγή από τη Χάρσερα και
τη Χάκαξα της Αργυρούπολης ιχνηλάτησε τη πορεία των μεταναστών από αυτά τα
χωριά και αναφέρει τα συγκεκριμένα παραδείγματα.
Ο αδελφός της προγιαγιάς του γράφοντα Ευστάθιος
Ιωσηφίδης, γεννημένος το 1870 στη Χάρσερα περίπου το 1890 φτάνει στο
Γιεσσεντούκι, χτίζει σπίτι και φούρνο πολύ κοντά στην αγορά της πόλης στην οδό
Ιντερνατσάλνια το 1900.
Ο φούρνος του Στάθη Ιωσηφίδη.
(Ευγενική
παραχώρηση φωτογραφιών από τον
Απόστολο Αποστολίδη).
Το κτίσμα διατηρείται σήμερα με παραλλαγές. Το
είχε επισκεφθεί το 1994 ο εγγονός του, Τόλικ Αποστολίδης πριν πάει στο Γκρόζνυ
ως εκπρόσωπος του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών για να απεγκλωβίσει τους εκεί Πόντιους, χωρίς
να γνωρίζει ότι μέσασε αυτήν τη πόλη υπήρχαν
απόγονοι συγχωριανών του.
Η κόρη του Ευστάθιου Βάλια φοιτά στην Οδοντιατρική σχολή στο Πανεπιστήμιο της πόλης Βοροσιλόφσκ
(Σταυρούπολη) και στις 13 Μαΐου του 1937 ως φοιτήτρια εξασκείται στη σκοποβολή,
επειδή ο Στάλιν ήταν σίγουρος ότι θα ακολουθήσει Γερμανική επίθεση και προετοίμαζε ακόμη και τις γυναίκες για
παλλαϊκή αντίσταση, όπως και έγινε.
 |
Η Βάλια Ιωσηφίδου εξασκείται στη σκοποβολή.
(Ευγενική παραχώρηση φωτ. Απόστ. Αποστολίδη). |
Οι συγγενείς όμως τη καλή εποχή έστω και από
άλλες πόλεις συναντιόντουσαν μεταξύ τους.
 |
1915. Τα πρώτα ξαδέλφια Παπαδόπουλοι.
Ο Κωνσταντίνος αριστερά που γεννήθηκε και ζούσε στο Κισλαβόσκι και ο παππούς μου Ιωάννης δεξιά που γεννήθηκε και ζούσε στο Γκρόζνυ.
(φωτ: Β. Κωνσταντινίδη). |
Ή πήγαιναν
εκδρομές ομαδικά σε άλλες πόλεις.
 |
Χαρσερέτες σε εκδρομή στο Ζελεζεβόσκ.
(φωτ: Β. Κωνσταντινίδη). |
Όλα αυτά
μέχρι τη βίαιη εποχή του Σταλινισμού και τη Γερμανική κατοχή του Καυκάσου.
Τα παιδιά του Προμηθέα.
Στο ίδιο βουνό της τιμωρίας του Προμηθέα από τους
θεούς βρήκαν καταφύγιο οι καταδιωκόμενοι από τους Τούρκους Πόντιοι. Δεν είχαν
όμως την τύχη που θα τους άξιζε. Τη Σταλινική περίοδο οι περισσότερες
οικογένειες είχαν στερηθεί τα στηρίγματά τους. Κάποιες οικογένειες μάλιστα
χαρακτηρίστηκαν "εχθροί του λαού". Πως αντιμετώπιζαν οι ελληνικές οικογένειες
την κατάσταση μετά τις διώξεις των στηριγμάτων τους? Μα φυσικά με το να
συνεκτικοποιούνται και να δίνει κουράγιο η μία στην άλλη. Τα παιδιά έκαναν
παρέα μεταξύ τους. Γιατί….
«…..αὖτις δὲ τὸ Ἑλληνικόν, ἐὸν ὅμαιμόν τε καὶ ὁμόγλωσσον, καὶ θεῶν ἱδρύματά τε κοινὰ καὶ θυσίαι ἤθεά τε ὁμότροπα……..» (Ηροδότου, Ουρανία 144).
 |
Στη φωτογραφία ο Αλέξανδρος Κυριακίδης, ο γιος του Συμεών, ο Γιώργος Τσακαλίδης του Ηλία, η Ελπίδα Τσακαλίδη και η Νίνα Κοσμίδη, κόρη του Κυριάκου.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη). |
Οι σχέσεις των
Ποντιόπουλων διατηρήθηκαν και όταν αυτά μεγάλωσαν, σπούδασαν ή και
διασκορπίστηκαν στους πέντε ορίζοντες.
 |
Από δεξιά Τριανταφυλλίδης Κώστας, Δανιηλίδης Μιχαήλ, Κυριακίδης Αλέξανδρος.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Η σχολαστική αναφορά των
ονομάτων που παρατίθενται στο κεφάλαιο των Σταλινικών διώξεων έχει μοναδικό
σκοπό να καταδείξει την Οδύσσεια και την ταλαιπωρία των μελών των οικογενειών
των διωχθέντων.
Ανάμεσα σε όλα αυτά τα παιδιά ένας ξεχωρίζει. Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης.
Ο
αξιολάτρευτος "θείος" Βλαδίμηρος Κυριακίδης.
Είναι νομοτέλεια όταν ένας
δάσκαλος συναντά ένα Δάσκαλο να του πλέκει το εγκώμιο. Σε μας όρισε η μοίρα το
προνόμιο αυτό. Τι και αν ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης είχε σκληρά και φτωχικά
παιδικά χρόνια? Το χρυσάφι όσο και να το κρύψεις ανάμεσα σε μπακίρια κάποια στιγμή
θα λάμψει. Έτσι και ο "θείος" Βλαδίμηρος. Όταν του δόθηκε η
δυνατότητα να εγγραφεί στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο του Πιατιγόρσκ άρχισε να
λάμπει. Και ακτινοβόλησε όταν διορίστηκε σαν καθηγητής στο σχολείο που τελείωσε
ως μαθητής. Και τι πιο κατάλληλος να καθοδηγήσει τους νεαρούς μαθητές του, όσο
αυτός που πάλεψε τόσο σκληρά στη ζωή του για να καταξιωθεί?
 |
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης νεαρός δάσκαλος στο σχολείο που αποφοίτησε.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη). |
Η Ελένη Κυριακίδη
διηγείται:
«Ο πατέρας μου, ο Βλαδίμηρος ακολουθώντας
το παράδειγμα του Θεόδωρου από την παιδική ηλικία του άρεσε το ποδόσφαιρο και ο
αθλητισμός και στην ηλικία των δεκαπέντε ετών έπαιζε για μια ποδοσφαιρική ομάδα
ενηλίκων και ήταν πολύ καλός επιθετικός. Σπούδασε στο Σχολείο N3 στο
Εσσεντουκί. Εκείνη την εποχή ήταν σχολείο αρρένων, αποφοίτησε από αυτό το 1949 πριν
συμπληρώσει τα δεκαοκτώ του χρόνια.
 |
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης δίπλα στον μέντορα του Rybitski Osip Genrich και με άλλους καθηγητές του κατά την αποφοίτηση του,
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη). |
Ως ξένος πολίτης, δεν είχε το δικαίωμα να ταξιδεύει έξω από το νομό και ως εκ τούτου αποφάσισε να μπει στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο του Πιατιγόρσκ στο τμήμα Φυσικής και Μαθηματικών. Όμως, τα έγγραφα του δεν έγιναν δεκτά λόγω της ελληνικής ιθαγένειας. Έγραψε μια επιστολή στο Υπουργείο Παιδείας και του επετράπη να δώσει τις εξετάσεις με τους ίδιους όρους με τους άλλους χωρίς το δικαίωμα να λάβει κρατική υποτροφία. Πέρασε όλες τις εισαγωγικές εξετάσεις με Άριστα, αλλά την 1η Σεπτεμβρίου, όταν δημοσιεύτηκαν οι κατάλογοι των επιτυχόντων το όνομά του δεν ήταν μέσα με τη δικαιολογία πως δεν υπήρχαν ελεύθερες θέσεις. Ήταν πάρα πολύ άδικο!!! Το Πανεπιστήμιο είχε μια ομάδα ποδοσφαίρου που έπαιζε στο πρωτάθλημα του Πιατιγκόρσκ. Έπρεπε να κερδίσει το κύπελλο και ο φίλος του, ο Γρηγόρης Νεοφυτίδης, που έπαιζε για αυτήν την ομάδα, τον έπεισε να συμμετέχει σε αυτόν τον αγώνα.
Κέρδισαν και έγινε ο πρωταθλητής της περιοχής μας με την ομάδα "Σπαρτάκ" και ο πρωταθλητής του Πιατιγόρσκ με την ομάδα του Παιδαγωγικού Πανεπιστήμιου. Καθώς όλη η διοίκηση του Πανεπιστημίου ήταν παρούσα στο παιχνίδι και όλοι ήταν φανατικοί φίλαθλοι του ποδοσφαίρου, τον πρόσεξαν. Ο αρχηγός της ομάδας ήταν ο Νικολάι Κόμοφ, μεταπτυχιακός φοιτητής στη φυσική και την τεχνολογία, βετεράνος του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου με πολλά παράσημα, μέλος του Κομμουνιστικού κόμματος του Πανεπιστήμιου, και που τον αγαπούσε σαν το μικρότερο του αδελφό.
Έτσι πρότεινε στο αρχηγείο του κόμματος να γίνει
δεκτός στο Πανεπιστήμιο από την 1η Σεπτεμβρίου του 1950 με βάση τα αποτελέσματα
των προηγούμενων εξετάσεων που ήταν Άριστα. Έτσι παρά τα εμπόδια από τον
πρύτανη της σχολής τον Κβάσοφ, τον δέχτηκαν. Το 1954 αποφοίτησε με βαθμό "Άριστα με διάκριση".
Έλαβε αργότερα και τη ρωσική ιθαγένεια. Το 1955 προσλήφθηκε ως καθηγητής
μαθηματικών στο Σχολείο Ν3, από το οποίο είχα αποφοιτήσει προηγουμένως.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη).
Την εποχή εκείνη το σχολείο είχε γίνει
από αρρένων μικτό. Έχει δουλέψει σε αυτό το σχολείο για 37 χρόνια. Ήταν αρχικά
δάσκαλος, αναπληρωτής διευθυντής ακαδημαϊκών υποθέσεων και τελικά διευθυντής
του για είκοσι χρόνια. Το σχολείο είχε όλες τις τάξεις από την πρώτη
δημοτικού μέχρι το λύκειο. Του απονεμήθηκε το σήμα "Αριστείο στη Δημόσια
Εκπαίδευση" το 1987, το μετάλλιο "Βετεράνος της Εργασίας", το
1984 το μετάλλιο "Για Άριστη Εργασία" για την 100ή επέτειο του Λένιν.
Τώρα ζει στην Αθήνα και είναι 89 χρόνων».
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης διευθυντής πλέον στο σχολείο.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη).
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης εξηγεί
για τη προσφορά του:
«Ο πατέρας μου ήταν φοβερός δάσκαλος και
μαθηματικός. Έχει δημιουργήσει μια
πλειάδα μαθητών του και τα παιδιά των Ελλήνων εκεί προτιμούσαν το σχολείο μας,
επειδή ο λυκειάρχης ήταν τεμέτερον!!! Μια
χρονιά μάλιστα σε σύνολο 1000 μαθητών περίπου οι 134 ήταν ποντιόπουλα!!! Φοβερός!!! Ότι είμαι ως επιστήμονας
τα οφείλω σε αυτόν! Αν και ήταν υπερβολικά αυστηρός μαζί μου, για να μην πει τίποτα ποτέ κανείς, ότι ευνοεί τον γιό του.
Ο πατέρας μου άθελα η μη, διαμόρφωσε δυο γενιών
επιστήμονες στην πόλη μου. Επειδή έλεγχε αυτός το επίπεδο των καθηγητών που είχε
το σχολείο μας, ήταν το καλύτερο στην
ευρύτερη περιοχή και οι τάξεις του σχολείου ήταν υπερπλήρεις με 40-45 μαθητές.
Η τάξη μου είχε 41 μαθητές όλα τα
χρόνια. Όλοι θέλανε να γραφτούμε σε μας, λόγω του υψηλού επιπέδου του σχολείου.
Ήταν πολύ των αρχών και ανένδοτος στα
θέματα εκπαίδευσης. Είχε τσακωθεί ουκ ολίγες φορές με την προϊσταμένη αρχή, το
γραφείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κτλ και με την πολιτική ηγεσία της πόλης, ενώ ήταν και μέλος του ΚΚΣΕ».
Η ζωή ότι θα σου στερήσει
στην αρχή θα στο δώσει στο τέλος. Ο Βλαδίμηρος ευτύχησε μετά τις ταλαιπωρίες
των παιδικών και εφηβικών του χρόνων να έχει μία πολύ καλή σύντροφο, τη Πόντια σύζυγό
του, τη γιατρό Βαλεντίνα Πουρανίδου του Χαραλάμπους, γεννημένη στο Κισαλαβόσκι
το 1939. Και δύο πολύ αξιόλογα παιδιά: τον χειρουργό Αλέξανδρο και την καθηγήτρια πιάνου Ελένη.
 |
Η Βαλεντίνα Πουρανίδου και η οικογένεια της. Ο σύζυγος της Βλαδίμηρος Κυριακίδης και τα παιδιά της Αλέξανδρος και Ελένη.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Τα
αποτελέσματα των Σταλινικών διώξεων.
Άλλες οικογένειες διωγμένων πληγωμένες και φοβισμένες θα παραμείνουν στη
Ρωσία και άλλες τσακισμένες με την απώλεια των δικών τους ανθρώπων θα πάρουν
τον δρόμο για την Ελλάδα. Οι επαφές μεταξύ των μελών των ίδιων οικογενειών θα
χαθούν για κάποιες δεκαετίες.
Για
το λόγο αυτό είναι χρήσιμο να ενημερωθούν τόσο οι Πόντιοι που ζουν στην Ελλάδα
όσο και αυτοί που ζουν στο Γιεσσεντούκι, τη τύχη
ενός του άλλου, για να ενωθούν ξανά μέλη οικογενειών που
διασκορπίστηκαν λόγω των συνθηκών. Είναι αυτονόητο ότι οι έρευνες
πρέπει να ενταθούν επί τόπου στα Ρωσικά αρχεία και να αναζητηθούν πληροφορίες
από τους διαμένοντες εκεί Ποντίους.
Ειδικά για τους Πόντιους της Ρωσίας προτείνεται η αναζήτηση των συγγενών τους με εργαλείο τα επίθετα τους και τους τόπους προέλευσης τους στο Πόντο από την ιστοσελίδα:
Βρες τους
πρόσφυγες συγγενείς σου από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη à ΕΔΩ.
Οι Σταλινικές Διώξεις των Ποντίων στο Γιεσσεντούκι.
Προσκλητήριο ψυχών.
Βασιλειάδης Βασίλειος του Δημητρίου
(1874)
(Василиади Василий Дмитриевич)
Γενέτειρα:
Αργυρούπολη? (Ομάλια, Χάρσερα Χαλδείας).
Μόρφωση: Ελληνική
Κατώτερης εκπαίδευσης.
Επάγγελμα:
Αρτοποιός.
Πόλη: Εσσεντουκί.
Σύλληψη: Συνελήφθη
στις 5 Ιανουαρίου 1937.
Ποινή: 5
χρόνια εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Источник: Книга
памяти Ставропольского края
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Βασιλειάδης Νικόλαος του Δημητρίου(1869)
(Василиади Николай Дмитриевич).
Γενέτειρα: (Ομάλια, Χάρσερα Χαλδείας), Τουρκία.
Ιθαγένεια: Ελληνική.
Πόλη: Εσσεντουκί.
Σύλληψη: Συνελήφθη στις 4 Φεβρουαρίου 1938.
Καταδικάστηκε: 12 Αυγούστου, 1939 με βάση τα άρθρα
58-10 του ποινικού κώδικα.
Ποινή: Η υπόθεση απορρίφθηκε λόγω του θανάτου του.
Источник:
Книга памяти Ставропольского края
Γαβρηλίδης Γεώργιος του Ακρίτα (1893)
(Гаврилиди Георгий Акритович )
Τόπος γέννησης:
Θεσσαλονίκη(?).
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Αρτοποιός.
Ημερομηνία
σύλληψης: 5 Ιανουαρίου 1938.
Ποινή: Εκτέλεση.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Γαβρηλίδης Νικόλαος του Ακρίτα (1880)
(Гаврилиди Николай Акритович).
Τόπος γέννησης:
Θεσσαλονίκη(?).
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα: Αρτοποιός.
Ημερομηνία
σύλληψης: 4 Φεβρουαρίου 1938.
Ποινή: Εκτέλεση.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Γαβρηλίδης Στυλιανός του Ιωάννη (1890)
(Гаврилиди Стелеон Иванович).
Τόπος γέννησης: Κελκέτ.
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Αρτοποιός.
Ημερομηνία
σύλληψης: 4 Ιουλίου 1938.
Ποινή: 5 χρόνια
εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Δανηλίδης Δανιήλ του Φιλίππου. (1887)
(Данилиди Данил Филиппович).
 |
Ο Δανιήλ Δανηλίδης.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Γενέτειρα:
Μακρογιάνος.
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Ιθαγένεια:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Αρτοποιός.
Ημερομηνία σύλληψης:
5 Ιανουαρίου 1938.
Καταδικαστικό
σώμα: Άρθρο 58-10 του Ποινικού Κώδικα
της Ρωσικής Ομοσπονδίας με το ψήφισμα του NKVD της ΕΣΣΔ την 1η Απριλίου 1938.
Ποινή: 10
χρόνια εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Τόπος εξορίας:
Kolyma. Ήταν με αναπηρία. Επέστρεψε ζωντανός
στις 24.12.1943.
(Αντίθετα με τη μαρτυρία του
Βλαδίμηρου Κυριακίδη που βεβαιώνει ότι δεν επέστρεψε).
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края; Греческий
мартиролог
Η
τύχη της οικογένειας του….
 |
Η Παρασκευή Κυριακίδη-Δανηλίδη και τα παιδιά της.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη). |
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης μας πληροφορεί:
«Ο
Δανιήλ Δανιηλίδης ήταν ο άνδρας της
μεγαλύτερης αδελφής του πατέρα μου, που την έλεγαν Παρασκευή
Κυριακίδη- Δανηλίδη. Αυτός πέθανε στην φυλακή, δεν τον είχαν ελευθερώσει. Τη
στιγμή της σύλληψης του είχε αποκτήσει επτά παιδιά, όλα αγόρια: τους Βλαδίμηρο,
Ευθήμιο, Γεώργιο, Φίλιππο, Γρηγόρη, Βασίλειο, Μιχαήλ. Ο μεγαλύτερος
(Βλαδίμηρος) ήταν 16 χρονών., ο μικρότερος (Μιχαήλ) ήταν 5 χρονών Δεν γύρισε από την εξορία. Μάλλον τον
εκτελέσανε….
Ο
γιός του Δανιήλ, Γρηγόρης όταν ήταν μαθητής δούλευε στην συγκομιδή του
καλαμποκιού και ήθελε να φέρει στο σπίτι μερικά κομμάτια καλαμποκιού στην τσέπη του. Για αυτό το "έγκλημα"
τον τιμώρησαν με 15 χρόνια φυλάκιση. Μετά την απελευθέρωση του έμεινε στην
Σιβηρία (Οϊκουμά), όπου δούλευε σαν ηλεκτρολόγος μέχρι τη σύνταξή του. Μετά
γύρισε στην πόλη Λέρμοντοβ, όπου και πέθανε.
Ο
άλλος γιός του ο Ευθήμιος (Εφίμ τον λένε στη Ρωσία), δούλευε στη
"ΔΕΗ" στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις της πόλης μας, και τα
τελευταία χρόνια ήταν Διευθυντής.
Ο
Γεώργιος ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός.
Ο
Φίλιππος από 16 χρόνων δούλευε σαν σιδεράς, και μετά ηλεκτρο- οξυγονο-
συγκολλητής στο Γεωλογικό τμήμα της πόλης. Είχε εύσημα για την άριστη εργασία που έκανε.
Ο
Βασίλης πέθανε παιδί από κάποια βαριά αρρώστια, ο Μιχαήλ τελείωσε το
Πανεπιστήμιο Εμπορίου στο Μπακού και δούλευε σαν Διευθυντής Αλυσίδας
Καταστημάτων, και αργότερα έγινε Διευθυντής όλης της Βάσης του Εμπορείου της
πόλης. Ήταν πολύ σεβαστή προσωπικότητα της πόλης μας.»
 |
Ο Μιχαήλ Δανιηλίδης (αριστερά) με τον ξάδελφο του Βλαδίμηρο Κυριακίδη.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Δανηλίδης Δημήτριος του Αναστασίου (1896)
(Данилиди Дмитрий Анастасович)
Γενέτειρα: Αυλίανα.
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Τσαγκάρης.
Ημερομηνία
σύλληψης: 4 Ιουλίου 1938.
Ποινή: 5 χρόνια
εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Δανηλίδης Δημήτριος του Φιλίππου (1899)
(Данилиди Дмитрий Филиппович).
Γενέτειρα: Θεσσαλονίκη(?).
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Τσαγκάρης.
Ημερομηνία
σύλληψης: 4 Ιουλίου 1938.
Ποινή: 5 χρόνια
εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставопольского края
Δανηλίδης Ιγνάτιος του Κωνσταντίνου(1908)
(Данилиди
Игнат Константинович)
 |
Στη φωτογραφία ο Ιγνάτιος Δανηλίδης σε νεαρή ηλικία.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης
διηγείται:
«Ο
Δανηλίδης Ιγνάτιος του Κωνσταντίνου, ανηψιός του Δανιήλ Δανιηλίδη, ήταν ο νονός
μου, ο αγαπημένος φίλος του πατέρα μου, του Κυριακίδη Συμεών. Αυτός μετά την
απελευθέρωση είχε εξορισθεί στο Καζαχστάν. Εκεί παντρεύτηκε μια Γερμανίδα, από
τους σοβιετικούς γερμανούς που μένανε στο Βόλγα, και απέκτησε τρείς γιούς
και μία κόρη.
Ο
μεγαλύτερος γιός του ο Κωνσταντίνος ήταν πολιτικός μηχανικός και δούλευε
επικεφαλής μηχανικός της κατασκευαστικής εταιρείας της πόλης μας.
Ο
Γεώργιος τελείωσε το Πανεπιστήμιο στο Βλαδικαυκάζ, είχε διδακτορικό, ήταν
καθηγητής. Τώρα ζει στην Γερμανία.
Ο
Βλαδίμηρος ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός σε μια κρατική υπηρεσία, ζει στο
Εσσεντουκί,
Η
Ελένη ήταν Διευθύντρια Παιδικού σταθμού για πολλά χρόνια. Τώρα ζει με τον γιο της Ιγνάτιο,
(που είναι πολύ πετυχημένος πολιτικός μηχανικός με δική του εταιρεία στην
Μόσχα)»
Γενέτειρα: Θεσσαλονίκη(?).
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:
Προϊστάμενος σε Κατάστημα.
Ημερομηνία
σύλληψης: 17 Ιουλίου 1938
Ποινή: 5 χρόνια εγκλεισμός
σε στρατόπεδα.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края
Ιωαννίδης Ιωάννης του Ελευθερίου (1908)
( Иониди Иван Елефтерьевич)
Γενέτειρα:
Θεσσαλονίκη, Ελλάδα (?).
Εθνικότητα:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Κατώτερη.
Επάγγελμα:Αρτοποιός.
Ημερομηνία
σύλληψης: 4 Ιουλίου 1938.
Καταδικαστικό
σώμα: Άρθρο 58-10 του Ποινικού Κώδικα
της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Ποινή: 5 χρόνια
εγκλεισμός σε στρατόπεδα.
Источники
данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти
Ставропольского края; Греческий
мартиролог
Ιωσηφίδης Ευστάθιος του Γεωργίου (1870)
(Иосифиди Евстафий Георгиевич).
Γενέτειρα: Χάρσερα
Χαλδείας.
Ιθαγένεια:
Ελληνική.
Εκπαίδευση:
Ελληνική Κατώτερης εκπαίδευσης
Επάγγελμα:
Αρτοποιός.
Έζησε: Εσσεντουκί.
Συνελήφθη στις 15
Δεκεμβρίου 1938.
Ποινή: 3 χρόνια
εξορίας στο Βόρειο Καζακστάν.
Ήρθε στη Καλλιθέα
Αττικής το 1951 και συνάντησε την οικογένεια του, η οποία έφυγε το 1938 από το Εσσεντουκί για την Ελλάδα.
Источник: Книга
памяти Ставропольского края
Καλαϊδής Σάββας του Κοσμά (1865)
(Калаиди Савва Кузьмич)
Γενέτειρα: Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
(?).
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Αναλφάβητος.
Ημερομηνία σύλληψης: 15
Δεκεμβρίου 1937.
Καταδίκη: 25 Μαΐου 1939.
Ποινή: Ένα έτος και έξι μήνες
υπό έρευνα.
Ημερομηνία αποκατάστασης: Αποφυλάκιση. Μάιος 1939.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Οικογένεια
Κυριακίδη
Κυριακίδης Νικόλαος του Ιωάννη (1913)
(Кириакиди Николай Иванович)
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης εξηγεί:
«Ο Κυριακίδης Νικόλαος, είναι θείος
μου και είναι ο γιός του αδελφού του παππού μου, ένα νέο παιδί, που δεν ήξερε
κάτι, ούτε είχε κάνει τίποτα. Γύρισε και μετά με το δεύτερο κύμα το
1948, πήγε εξορία στο Καζακστάν, όπου και χάθηκε. Ο γιος του δεν ζει, αλλά
ζει ο εγγονός του, τρίτος ξάδελφος μου, ο Γεννάδιος Κυριακίδης, 52 χρονών,
μηχανικός στην Αγία Πετρούπολη και η αδελφή του η Μαργαρίτα».
Γενέτειρα: Μασκίνο, (Τουρκία).
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Κατώτερη.
Επάγγελμα: Πωλητής.
Κόμμα: Μη κομματικό στέλεχος.
Ημερομηνία σύλληψης: 4 Ιουλίου
1938.
Ποινή: 5 χρόνια εγκλεισμός σε
στρατόπεδα.
Ημερομηνία σύλληψης: 15 Φεβρουαρίου
1950.
Ετυμηγορία: Στάλθηκε στο
Καζακστάν.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края; Книга памяти Ставропольского края - т.03
Κυριακίδης Συμεών του Θεοδώρου (1893)
(Кириакиди Семен Федорович).
Γενέτειρα: Μασκίνο, (Τουρκία).
Εθνικότητα: Ελληνική. (12)
Εκπαίδευση: Κατώτερη.
Επάγγελμα: Αρτοποιός.
Ημερομηνία σύλληψης: 4
Φεβρουαρίου 1938.
Ποινή: Εκτέλεση.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
 |
Η γυναίκα του Ευφροσύνη με τα τρία παιδιά της, Από δεξιά Βλαδίμηρος, Θεόδωρος και ο μικρός Αλέξανδρος. Ο μεγάλος ο Γιώργος λείπει μάλλον για σπουδές..
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη). |
Γράφει ο
εγγονός του Αλέξανδρος Κυριακίδης, διευθυντής -χειρουργός στο Νοσοκομείο
της Άμφισσας:
«Ο Συμεών Κυριακίδης ήταν ένας από τους
καλύτερους αρτοποιούς στο Εσσεντουκί.
Όταν χτίστηκε το αρτοποιείο, δούλευε σε δύο βάρδιες για τη δημιουργία φούρνων.
Του απονεμήθηκε το παράσημο άριστου εργάτη "Σταχάνοβετς". Παντρεύτηκε
την Γεωργιάδη Ευφροσύνη του Νικόλαου. Ζούσαν στο ίδιο σπίτι με τον
μεγαλύτερο αδερφό του Ιβάν σαν μια οικογένεια. Στη συνέχεια, χώρισαν το
σπίτι στα μισά, δύο δωμάτια ανά οικογένεια. Tον παππού μου Συμεών τον συνέλαβαν
στις 4/2/1938 και μέχρι το τέλος του πολέμου 1947-1948 κανείς δεν απαντούσε σε
γράμματα της γιαγιάς μου, που έμεινε με τέσσερα αγόρια: τον Γεώργιο, γεννημένο
το 1924, τον Θεόδωρο, γεννημένο το 927, τον πατέρα μου Βλαδίμηρο γεννημένο το 1931 και τον Αλέξανδρο γεννημένο το 1937. Για είκοσι ολόκληρα χρόνια η γιαγιά μου
δεν γνώριζε την τύχη του άνδρα της και για ένα χρόνο του πήγαινε τρόφιμα και
άλλα στη φυλακή. Δεν είχε δικαίωμα εργασίας σαν σύζυγος "εχθρού του
λαού". Μετά το πόλεμο ήρθε ένα
χαρτί ότι ο παππούς μου πέθανε από ενδοκρινολογική πάθηση στην περιοχή Κόμι, στο
Ρωσικό Δυτικό Βορρά. Στις 9/9/1957 στο στρατοδικείο της Λενιγκράδσαια Όμπλαστ,
αθωώνεται μετά τον θάνατο του διότι δεν στοιχειοθετείται κάποια παράβαση του
νόμου.
 |
Η αποκατάσταση του Συμεών Κυριακίδη…… (Ευγενική παραχώρηση του εγγράφου από τον Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Η αλήθεια είναι διαφορετική. Εκτελείται στις 28/3/1938 έξω από την κωμόπολη
Γοριατσεβότσκ (κοντά στο Πιατιγόρσκ) επειδή δεν παραδέχθηκε ποτέ ότι είναι
εχθρός του καθεστώτος στο οποίο πίστευε. Ο ακριβής τόπος εκτέλεσης και ταφής του είναι άγνωστος
Η γυναίκα του Ευφροσύνη, παρά την κατοχή και τις κακουχίες μεγαλώνει τα «παιδιά του εχθρού του λαού». Για αυτόν
τον λόγο όλα τα παιδιά, ενώ είναι άριστοι μαθητές, δυσκολεύονται να μπουν στο
πανεπιστήμιο και το καταφέρνουν με πολλά
κόλπα πριν την επίσημη αθώωση. Ήταν μια δύσκολη παιδική ηλικία, αλλά είχαμε μια
πολύ δεμένη οικογένεια. Η γιαγιά μου έπλεκε σκουφάκια τη νύχτα και η ανηψιά της
τα πούλαγε στο παζάρι. Θα ήθελα ξεχωριστά να πω για την οικογένεια της γιαγιάς
μας, Μαρίας Ιβάνοβνα Γκουρντζίεβα-Γεωργιάδη. Σε εκείνους τους δύσκολους
καιρούς, όταν όλος ο κόσμος φοβόταν, μας είχε περιβάλλει με την αγάπη και τη
φροντίδα της.
Ο Θεόδωρος εγκατέλειψε το σχολείο, πήγε
να δουλέψει ως εργάτης στο καυστήρα του νοσοκομείου, αλλά στη συνέχεια ο
μάγειρας του νοσοκομείου λυπήθηκε το αγόρι και τον πήρε ως μαθητή και τον
βοήθησε να γίνει μάγειρας. Ο φούρνος θερμαινόταν με μαζούτ και ο Θεόδωρος
έπρεπε να ανεβαίνει στις σκάλες με ένα βαρύ κουβά για να ρίξει το καύσιμο στον
σωλήνα, αλλά δεν παραπονέθηκε ποτέ και πάντα γέμιζε τον κουβά μέχρι πάνω. Ο
Θεόδωρος αφιέρωσε όλο τον ελεύθερο χρόνο του στον αθλητισμό. Ήταν ένας εξαιρετικός
ποδοσφαιριστής, αθλητής δρομέας στίβου, κάτοχος ρεκόρ του νομού Σταυρούπολη σε
αγώνες δρόμου στα 800 και 1200 μέτρα. Στην πόλη Ορζονικίτσε (Βλαδικαυκάζ)
αποφοίτησε από το Αθλητικό τμήμα του Παιδαγωγικού Πανεπιστημίου. Εστάλη στο
Νταγκεστάν στην πόλη Μαχατσκαλά για να εργαστεί στο Πανεπιστήμιο, αργότερα
έγινε επικεφαλής του τμήματος φυσικής αγωγής στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο. Ταυτόχρονα
ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας στίβου του Νταγκεστάν. Στη Μαχατσκαλά,
εργάστηκε για περισσότερα από 40 χρόνια, έλαβε τον τίτλο του τιμημένου
εργαζομένου του πολιτισμού του Νταγκεστάν, έκανε τη διατριβή του
στις εθνικές επιστήμες.
Σήμερα στην ηλικία των 93 ετών ζει με τη σύζυγό του Λουμπόβ Γιανικιάν-
Κυριακίδη, με τα παιδιά, εγγόνια και τα δισέγγονα τους στο Ρότσεστερ στη
πολιτεία της Νέας Υόρκης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο μεγαλύτερος γιός Γεώργιος, από την
παιδική του ηλικία είχε το ταλέντο ενός καλλιτέχνη. Άρχισε να εργάζεται σαν
ηθοποιός στο Δραματικό Θέατρο του Τσερκέσκ. Ο Γιώργος, επέστρεψε στο Εσσεντουκί και οργάνωσε ένα θεατρικό σύλλογο
στο κλαμπ των ιατρικών εργαζομένων «Medic», το οποίο εξελίχθηκε σε κανονικό
θέατρο. Το θέατρο έδωσε παράσταση στο Παλάτι του Κρεμλίνου και έλαβε τον τίτλο
του "Λαϊκού Θεάτρου" και ο Γεώργιος τον τίτλο του Τιμημένου καλλιτέχνη
του Πολιτισμού της Ρωσίας. Έγινε διευθυντής του πνευματικού κέντρου στο
Εσσεντούκι. Πέθανε το 1983.
Στη συνέχεια ήταν ο Βλαδίμηρος και τέλος
ο Αλέξανδρος.
Ο μικρότερος αδελφός τους, ο Αλέξανδρος
σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1966. Ήταν το πιο αγαπητό παιδί της οικογένειας μας. Ο
πιο μικρός, ό πιο όμορφος και ο πιο
ταλαντούχος. Έπαιζε σχεδόν όλα μουσικά όργανα, είχε πάρα πολύ καλή φωνή.
Ο Αλέξανδρος ήταν καλλιτέχνης και πολύ δημοφιλής στην πόλη μας. Όταν ήταν παιδί
του έγινε πρόταση να πάει στη Μόσχα να γίνει μέλος της πιο διάσημης χορωδίας
αγοριών της Σοβιετικής Ένωσης, (Хор Свешникова), αλλά δεν τον άφησε η γιαγιά μας,
και αργότερα το είχε καημό.
 |
| (φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Είχε τελειώσει το Γεωργικό Πανεπιστήμιο στην
Οσετία με δίπλωμα Μηχανικού Μηχανολόγου. Δούλευε σαν αρχιμηχανικός στο Αγρόκτημα "Κισλοβοδσκιϊ" (Совхоз Кисловодский). Το1966 σε
ηλικία 28 χρονών σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα. Την ίδια χρονιά γεννήθηκα εγώ
και πήρα το όνομα του….».
Ο μπαμπάς μου, ο Βλαντιμίρ, βοηθούσε όσο
μπορούσε: πουλούσε κρύο νερό στο παζάρι, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών
διακοπών, καθάριζε τα παπούτσια στο
κέντρο της πόλης.
 |
| Ο γλυκύτατος Βλαδίμηρος με τον αρθογράφο τον Μάιο του 2020 στο Νέο Ηράκλειο Αττικής. Αμφότεροι υπήρξαν δάσκαλοι θετικών επιστημών, διευθυντές σχολικών μονάδων και… παλαιοί τριπλουνίστες….. Σε παρακαλώ μην γράψεις κάτι άσχημο για τη πατρίδα μου…. Ήταν η παράκληση του Κου Βλαδίμηρου... Τέτοιες ψυχές είναι οι Έλληνες της Ρωσίας!!! Σε ευγνωμονώ θείε Βλαδίμηρε για όσα μου διηγήθηκες…. |
(Ευγενική παραχώρηση του εγγράφου από
τον Βλαδίμηρου Κυριακίδη).
Άλλα μέλη της οικογένειας Κυριακίδη που διώχθηκαν, αλλά δεν βρέθηκαν τα αρχεία των διώξεων τους.
Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης μας
πληροφορεί για τους αδελφούς του πατέρα του Συμεών.
Κυριακίδης Ιωάννης του Θεοδώρου.
«Ο Κυριακίδης Ιωάννης του Θεοδώρου (Ιβάν Φεοδόροβιτς) ήταν ο μεγαλύτερος αδερφός του πατέρα μου και ταυτόχρονα
ο "επικεφαλής" της οικογένειας, όταν η οικογένεια μετακόμισε στη Ρωσία. Τα μέλη της οικογένειας ήταν: ο
πατέρας του γεροΘόδωρος, η γυναίκα του Ουλιάνα του Λαυρέντη, τα παιδιά τους: Αναστασία, Μαρία, Νικόλαος, και τα αδέρφια του:
ο Συμεών και ο Σάββας. Οι αδερφές του, Ελένη, Παρασκευή και Όλγα ήταν παντρεμένες
και είχαν τις δικές τους οικογένειες. Ο Ιωάννης είχε συλληφθεί το 1937 και
εκτελέστηκε ένα χρόνο αργότερα το 1938. Η γυναίκα του έλαβε το 1957 την
επιστολή της αθώωσης του. Ο γιος τους Νικόλαος είχε συλληφθεί το 1938, με ποινή
5 χρόνια φυλάκισης. Μετά την ολοκλήρωση της ποινής του ζούσε στην πόλη Γεωργέβσκ
του νομού Σταυρούπολης (του επιτράπηκε να ζήσει εκεί). Στη διάρκεια του
δεύτερου κύματος των εκτοπίσεων, που έγιναν το 1949-1950, είχε πάλι συλληφθεί και
εξορίστηκε στο Καζαχστάν όπου και πέθανε».
Σάββας Κυριακίδης του Θεόδωρου
Συνεχίζει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης:
«Άλλο μέλος της οικογένειας Κυριακίδη ο οποίος αρχικά διώχθηκε είναι και ο Κυριακίδης Σάββας του Θεόδωρου, θείος μου, γεννημένος το 1910 που ήταν ο μικρότερος από τα επτά παιδιά στην οικογένεια Κυριακίδη. Στη δεκαετία του '20 εντάχθηκε στην Κομσομόλ και έλαβε τη ρωσική υπηκοότητα. Συνελήφθη το 1938. Τότε ήταν απόφοιτος του Ινστιτούτου Σιδηροδρόμων του Ροστόφ. Φυλακίστηκε για δύο μήνες περίπου κατά τη διάρκεια της Ελληνικής επιχείρησης, αλλά λόγω έλλειψης επαρκών ενδείξεων της ενοχής του απελευθερώθηκε τον ίδιο χρόνο. (Αυτή ήταν η περίοδος όταν ήρθε στην εξουσία ο Μπέρια και υπήρξε μια έντονη έλλειψη επαγγελματιών στη χώρα και πολλοί που ήταν χρήσιμοι για τη χώρα, τα μέλη της δεκαετίας του ‘20 της Κομσομόλ ελευθερώθηκαν, μιας και ο Σάββας ήταν από την πρώτη φουρνιά των αποφοίτων του Σιδηροδρομικού Πανεπιστημίου).
Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου
Πολέμου έστελνε τρένα στο μέτωπο και ως διευθυντής του σιδηροδρομικού σταθμού
στο Σότσι, ασχολήθηκε με την εκκένωση και την απομάκρυνση των αμάχων. Είχε κυβερνητικά παράσημα και το
αξίωμα του Συνταγματάρχη της Σιδηροδρομικής υπηρεσίας. Πέντε φορές προσπαθούσε
να μπει στη Ακαδημία, αλλά δεν έγινε δεκτός λόγο της ελληνικής καταγωγής του.
Τα τελευταία χρόνια εργάστηκε ως αναπληρωτής επικεφαλής του σιδηροδρόμου του
Βόρειου Καυκάσου, ως επικεφαλής της υπηρεσίας κυκλοφορίας. Έζησε μέχρι 90
ετών. Με τη σύζυγό του Ναντέζνα Ιβάνοφα είχαν τρεις γιους: τον Βαλέριο, τον Μιχαήλ και τον Αλέξανδρο. Όλη η οικογένεια είναι θαμμένη
στο Ροστόφ Ον Ντον».
 |
Ο Σάββας Κυριακίδης του Θεόδωρου με τη στολή του ταγματάρχη με μέλη της οικογένειας του.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Κοσμίδης Κυριάκος του Λαζάρου (1894)
(Козмиди Кириан Лазаревич)
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης γράφει:
«Ο Κοσμίδης Κυριάκος του Λαζάρου, είναι ο
άνδρας της Αλεξάνδρας, αδελφής του παππού μου Συμεών, και ο πατέρας
της πρώτης ξαδέλφης του πατέρα μου, της θείας Νίνας Κιρίλλοβνα,
καθηγήτριας μαθηματικών στο σχολείο μου, N3, έχοντας τελειώσει και αυτή το
Πανεπιστήμιο του Πιατιγόρσκ, όπως και ο
πατέρας μου. Η θεία Νίνα δεν ζει πια. Η κόρη της Ελένη (η εγγονή του δηλαδή) ζει στη Θεσσαλονίκη και ο γιός
της (δισέγγονος) ο Σέργιος, υπηρετεί στην Ελληνική Αστυνομία. Τη στιγμή της
σύλληψης του ο Κυριάκος Κοσμίδης είχε
τέσσερα παιδιά: τρεις κόρες- Μαρία, Νίνα, Γιούλια και ένα γιό τον Κωνσταντίνο.
Κατά τη σύλληψη του η μικρότερη (Γιούλια) ήταν πέντε ετών, ενώ η μεγαλύτερη η Μαρία, δεκατρία
ετών. Ο γιος του πέθανε το 1941, οι κόρες του έζησαν μέχρι τα γεράματα τους. Ο Κυριάκος αθωώθηκε μετά το θάνατο του».
Γενέτειρα: Κιρικάντο.
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Κατώτερη.
Επάγγελμα: Αρτοποιός.
Ημερομηνία σύλληψης: 4
Φεβρουαρίου 1938.
Ποινή: Εκτέλεση.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Λεωνίδης Κυριάκος του Πέτρου (1893)
(Леониди Кирак Петрович)
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης πληροφορεί:
«Ο Λεωνίδης Κυριάκος του Πέτρου, είναι ο πατέρας του καλύτερου φίλου του πατέρα μου, του "θείου" Βίκτωρα, που ήταν καθηγητής φυσικής και ο οποίος με βοήθησε να μπω στην ιατρική, κάνοντας μου ιδιαίτερα μαθήματα. Τον αγαπούσα από μικρό παιδί, διότι πάντα όταν μαζευόντουσαν στο σπίτι μας, ήταν η ψυχή της παρέας και μεγάλο πειραχτήρι. Πέθανε πέρσι, ζει ο γιος του Βίκτωρα ο Ιγκόρ, στο Εσσεντουκί».
 |
Κάτω δεξιά είναι ο Βίκτωρας Λεωνίδης.
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Γενέτειρα: Μαγκαράτζικ.
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Κατώτερη.
Επάγγελμα: Αρτοποιός.
Ημερομηνία σύλληψης: 4 Ιουλίου
1938.
Ποινή: 5 χρόνια εγκλεισμός σε
στρατόπεδα.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Πετρίδης Ευστάθιος του Πέτρου.(1892)
(Петриди Евстафий Петрович)
Γενέτειρα: Τραπεζούντα.
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Δευτεροβάθμια
εκπαίδευση.
Επάγγελμα: Προϊστάμενος σε κατάστημα.
Ημερομηνία σύλληψης: 15
Δεκεμβρίου 1937.
Ποινή: Εκτέλεση.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Ταργοντσίδης Γεώργιος του
Ονούφριου (1900)
(Тарганджиди Георгий нуфриевич).
 |
Ο Γεώργιος Ταργοντσίδης σε νεαρή ηλικία.
Η γυναίκα του Παρθένα (αδελφή της γιαγιάς του γράφοντα), και η κόρη του Φανίκα ήρθαν στην Ελλάδα στο Βόλο το ΄39 αγνοώντας τη τύχη του.
(φωτ: Βασίλη Κωνσταντινίδη) |
Γενέτειρα: Διάκονα Χάρσερας Χαλδείας.
Ιθαγένεια: Ελληνική.
Πόλη: Εσσεντουκί.
Ημερομηνία σύλληψης: 4
Φεβρουαρίου 1938.
Απόφαση δικαστηρίου: Εκτέλεση.
Источники данных: БД "Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
 |
Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας Ταργοντσίδη |
Ταργοντσίδης Ιωάννης του Αβραάμ
(1882)
(Тарганджиди Иван Аврамович)
Γενέτειρα: Διάκονα Χάρσερας Χαλδείας.
Ιθαγένεια: Ελληνική.
Μόρφωση: Εγγράμματος.
Πόλη: Εσσεντουκί.
Ημερομηνία σύλληψης: 5
Ιανουαρίου 1938.
Ποινή: 10 χρόνια εγκλεισμός σε
στρατόπεδο.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Φουλίδης Αθανάσιος του Θωμά
(1883)
(Фулиди Афанасий Фомич)
Γενέτειρα: Ορζονικίτσε-
Βλαδικαυκάζ. Η καταγωγή του ήταν από Χάρσερα Χαλδείας.
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Ανώτατη
εκπαίδευση.
Πόλη: Εσεντουκί.
Ημερομηνία σύλληψης: 15
Δεκεμβρίου 1937.
Ποινή: 5 χρόνια εγκλεισμός σε στρατόπεδο.
Источники данных: БД
"Жертвы политического террора в СССР"; Книга памяти Ставропольского
края
Φουλίδης Γεώργιος του Θεοδώρου
(1885)
(Фулиди Георгий Федорович)
Γενέτειρα: Χάρσερα Χαλδείας ,Τουρκία.
Υπηκοότητα: Ελληνική.
Ιθαγένεια : Ελληνική.
Εκπαίδευση: Εγγράμματος.
Επάγγελμα-εργασία: Πωλητής
τροφίμων, πωλητής.
Κατοικία: Εσσεντουκί.
Σύλληψη: Συνελήφθη15
Δεκεμβρίου 1937.
Κατηγορία : Άρθρο 58-10 του
ποινικού κώδικα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Ποινή: 10 χρόνια στρατόπεδα.
Τόπος εξορίας: Kolyma (Βλαδιβοστόκ).
Источники данных: БД "Жертвы политического террора в СССР";
Книга памяти Ставропольского края; Греческий мартиролог
Τσακαλίδης Ηλίας του Γεωργίου (1897)
(Чекалиди Илья Георгиевич).
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης πληροφορεί:
«Ο Τσακαλίδης Ηλίας του Γεωργίου, είναι
ο σύζυγος της νονάς μου Παναήλας,
γιός του Γεώργιου Τσακαλίδη, ο οποίος είχε και μία αδελφή. Τη στιγμή της σύλληψης του είχε αποκτήσει με την
Παναήλα τέσσερα παιδιά: τρεις κόρες- Βέρα, Άννα, Ναντέζντα (Ελπίδα), και ένα γιό, τον Γεώργιο που ήταν δύο ετών. Ήταν αρτοποιός, φίλος του πατέρα μου, και ο
πιο δυνατός μεταξύ των Ελλήνων στο Εσσεντουκί, που συχνά έμπαινε στους καυγάδες
των Ελλήνων και των Κοζάκων και πάντα καθόριζε την έκβαση
της "μάχης" υπέρ των Ελλήνων. Έχει αθωωθεί μετά το θάνατο του».
 |
Ο γιός του Ηλία Γεώργιος (1959)
(φωτ: Βλαδίμηρου Κυριακίδη) |
Γενέτειρα:
Θεσσαλονίκη, Ελλάδα (?).
Εθνικότητα: Ελληνική.
Εκπαίδευση: Εγγράμματος.
Επάγγελμα: Αρτοποιός.
Ημερομηνία σύλληψης: 5 Ιανουαρίου 1938.
Απόφαση δικαστηρίου: Εκτέλεση.
Источники данных: БД "Жертвы политического террора в СССР";
Книга памяти Ставропольского края
Η Αναγέννηση του
Ελληνισμού στη πόλη.
 |
| Το κτίριο του Ελληνικού συλλόγου |
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης ο Ελληνισμός άρχισε να ξαναβρίσκει τα βήματα του στη πόλη. Δημιουργήθηκε με το συμβολικό όνομα «ΦΟΙΝΙΞ» ο σύλλογος τους και κάποιοι Πόντιοι της πόλης ήρθαν στην Ελλάδα οριστικά, αρκετοί όμως επέστρεψαν στο Γιεσσεντούκι και αναζωογόνησαν την Ελληνική συνείδηση στη περιοχή.
Τη δεκαετία του ’90 νέο κύμα Ποντίων προσφύγων από τη
Γεωργία, κυρίως τη περιοχή της Τσάλκας
έρχεται στη πόλη. Συμμετέχουν στη ζωή της πόλης και κάποιοι καταλαμβάνουν
ανώτατα υπηρεσιακά αξιώματα.
 |
| Ο Νικόλαος Αλέξοφ του Παύλου. |
Μαζί τους καταφθάνουν και οικογένειες πολεμόπληκτων
από το Γκρόζνυ, όπως η οικογένεια Μεταλλίδη, η οικογένεια Κεραμίδη κ.αλ. και ενώνονται με τους συμπατριώτες
τους.
 |
| Οικογένεια Μεταλλίδη από το Γκρόζνυ με καταγωγή από τη Χάρσερα. |
Στη πόλη σήμερα κυριαρχεί οικονομικά το Ποντιακό
στοιχείο. Μαγαζιά, ξενοδοχεία, εστιατόρια, επιχειρήσεις έχουν ελληνικά ονόματα,
και κάποιοι μιλάνε ελληνικά ή ποντιακά.
Σαν να έχεις μαγνήτη αν είσαι Έλληνας θα σε καταλάβουν
σε λίγα λεπτά της ώρας. Ο γράφων έχει προσωπική εμπειρία. Η νεολαία με πάθος
μαθαίνει ποντιακούς χορούς και λατρεύει ότι εκπροσωπεί Ελλάδα και Πόντο.
Πρέπει όμως να συστηματοποιηθεί η διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας για να μην χαθούν οι γενιές αυτές.
Στη πόλη δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά
πολλοί επιφανείς Πόντιοι σαν τον Κάϊσεφ, τον Αφανάσιεφ, τον Ηλιάδη, τον Αλέξοφ, αλλά και
φλογερούς πατριώτες σαν τον Στοφοράντοφ ή πνευματικούς ανθρώπους σαν τον
Σεργκέι Πολίτοφ.
 |
| Τρεις γενιές Ποντίων: Ο νεότερος Μιχάλης Κοτανίδης και ο μεγαλύτερος σε ηλικία Σεργκέι Πολίτωφ από το Εσσεντουκί μαζί με τον Βασίλη Κωνσταντινίδη από το Κερατσίνι του Πειραιά. |
Το σημαντικότερο όμως επίτευγμα της Ελληνικής
κοινότητας είναι η δημιουργία του μεγαλύτερου μνημείου παγκοσμίως τον Μάιο του
2019 για τη
ΓΕΝΝΟΚΤΟΝΙΑ
ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
από τους Τούρκους που βρίσκεται μέσα σε χώρο όπου
καταξιώνεται η διαχρονικότητα του Ελληνισμού, επειδή συνυπάρχουν οι προτομές
των αρχαίων φιλοσόφων, οι ναοί των Πέτρου και Παύλου, Αγίου Γεωργίου και το
άγαλμα του Σωτήρα Χριστού.
Μακάρι
κάποια στιγμή να αναγείρουν και το μνημείο των ανθρώπων που υπέφεραν από τις
Σταλινικές Διώξεις.
Κλείνοντας το άρθρο αναφέρουμε ότι είναι πολύ θετικό για τη σύσφιξη πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας ότι:
Σήμερα η πόλη του Γιεσσεντούκι είναι
αδελφοποιημένη με το Δήμο Αργυρούπολης –Ελληνικού.
Σε τακτά χρονικά
διαστήματα οι δημοτικές αρχές των δύο πόλεων συναντώνται.
Ευχής έργο είναι
όμως να αδελφοποιηθούν κάποιες σχολικές
μονάδες μεταξύ τους και από τις δύο
χώρες.
Ευχαριστίες:
Το παρόν άρθρο δεν θα ήταν δυνατόν να
πραγματοποιηθεί χωρίς τη βοήθεια των εξής:
· της
Σοφίας Τσομιάδη
· του Βαγγέλη Σκρίνη
· των Αλέξανδρου, Βλαδίμηρου, και Ελένης
Κυριακίδη
· του Θάνου Ταργοντσίδη
· του Απόστολου Αποστολίδη
τους «αδελφούς» μου στο Εσσεντουκί:
· Μιχάλη Κοτανίδη
· Αλέξανδρο Λεωνίδη
· Σάββα Κυριακίδη
· Αλέξοφ Παύλο
· Γιώργο Οικονομίδη
· Νίκο Καλπακίδη
Και όπως πάντα του Δημήτρη Πολύζου για τη
παρουσίαση του άρθρου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
-
http://vkonsta.blogspot.com/2020/03/blog-post.html
-
https://vkonsta.blogspot.com/2019/08/blog-post_4.html. Η Αργυρούπολη ως πνευματικό κέντρο της επαρχίας της
Χαλδίας και οι κάτοικοι της στη διάρκεια των αιώνων. (Аргируполи как духовный центр провинции Халдия и ее
жителей на протяжении веков).
-
Жертвы политического террора в СССР.
-
https://ru.openlist.wiki.
-
wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου