Νεπάλ. Ένα ταξίδι στην Στέγη του Κόσμου.

Το Νεπάλ στην υδρόγειο και η σύγκριση μεγέθους με την Ελλάδα

 

Η ορογένεση των Ιμαλαΐων.

Η μεγάλη οροσειρά των Ιμαλαΐων με υψόμετρο από 2400 έως πάνω από 8.800 μέτρα περιλαμβάνει μερικές από τις υψηλότερες κορυφές στον Κόσμο (Έβερεστ, Αναπούρνα, Μακάλου, Νταουλαγκίρι, Καντσεντζούγκα κ.α.). Το Έβερεστ με υψόμετρο 8.848 μέτρα είναι το ψηλότερο όρος της Γης.

Η οροσειρά των Ιμαλαΐων είναι αποτέλεσμα της κίνησης των Λιθοσφαιρικών Πλακών (Plate Tectonics).

Δυο ηπειρωτικές πλάκες συγκρούονται στο σημείο αυτό:

 Η Ευρασιατική και η Ινδοαυστραλιανή. 

 

Τι συμβαίνει όμως όταν έχουμε σύγκρουση δύο ηπειρωτικών πλακών, όπως η σύγκρουση της Ευρασιατικής με την Ινδοαυστραλιανή πλάκα, η οποία κινήθηκε προς Βορρά εκδιώκοντας την θάλασσα της Τηθύος που υπήρχε ανάμεσα τους..; Το αποτέλεσμα μίας τέτοιας σύγκρουσης είναι η ορογένεση, δηλαδή η γένεση ενός βουνού. Με τον τρόπο αυτόν σχηματίστηκαν τα Ιμαλάϊα. Η προς βορρά κίνηση της Ινδίας ξεκίνησε πριν από 70 εκατομμύρια χρόνια. Στην σύγκρουση αυτή οφείλεται και η έντονη σεισμικότητα στην ευρύτερη περιοχή των Ιμαλαΐων.

Η χώρα.

Οι μεγαλύτεροι ποταμοί της περιοχής Κόσι, Ναράγιανι και Καρνάλι ρέουν από τα Ιμαλάια προς τον Νότο, και διαθέτουν μεγάλα αποθέματα υδροηλεκτρικής ενέργειας.

Η χώρα έχει εκτεταμένα δάση που καλύπτουν το 1/3 της επιφάνειας της και μπορεί να αποδώσουν μεγάλες ποσότητες από ξυλεία, καυσόξυλα και φαρμακευτικά βότανα. Στα χαμηλότερα υψόμετρα υπάρχουν υγρά τροπικά δάση φυλλοβόλων που φιλοξενούν τίγρεις λεοπαρδάλεις, ελάφια, πιθήκους και λίγους ινδικούς ρινόκερους. Σε υψόμετρα πάνω από 1.200 μέτρα τα δάση είναι τόσο αειθαλή, όσο και φυλλοβόλα (βελανιδιές, σφενδάμια, μανόλιες) με μερικές λεοπαρδάλεις και αρκούδες να ζουν στις πλαγιές των κεντρικών Ιμαλαΐων. Σε υψόμετρο από 3.050 έως 3.650 μέτρα υπάρχουν δάση κωνοφόρων, όπου συναντώνται λαγοί, ελάφια, αντιλόπες και μικρά σαρκοφάγα ζώα. Το γνωστότερο είδος από τα ερπετά είναι η κόμπρα. Η βασιλική μάλιστα έχει μήκος που υπερβαίνει τα 4 μέτρα.

Το 90% των κατοίκων της χώρας είναι ινδουιστές, το 5% βουδιστές και το υπόλοιπο 5% πιστεύει σε άλλες  θρησκείες. Οι Νεπαλέζοι Iνδοάρειας καταγωγής είναι η πλειονότητα του πληθυσμού, ενώ μία άλλη σημαντική μειονότητα είναι οι Θιβετονεπαλέζοι.

Παρόλο που το έδαφος είναι καλλιεργήσιμο σε λιγότερο από το 1/5 της έκτασης της χώρας και η γεωργική παραγωγικότητα πολύ χαμηλή, εν τούτοις το Νεπάλ είναι αυτάρκες σε τρόφιμα. Παράγονται ρύζι, καλαμπόκι, σιτάρι, πατάτες, ζαχαροκάλαμο, κεχρί και εκτρέφονται βοοειδή, βουβάλια, πρόβατα και κατσίκες.

O πληθυσμός της είναι περίπου 27 εκατομμύρια χωρισμένος σε 60 εθνότητες, γλώσσες και κάστες. Σήμερα εκδηλώνεται  αστυφιλία κυρίως στην κοιλάδα του Κατμαντού.

Παιδιά της φυλής Γιούρκας

Το Νεπάλ υποφέρει από τους σεισμούς.

Ως αποτέλεσμα της ορογένεσης των Ιμαλαΐων η περιοχή υποφέρει από σεισμούς και εκτός των θυμάτων που προκύπτουν, διακόπτεται συχνά και η προσπάθεια αναστήλωσης των μνημείων.

 

Οι φονικότεροι σεισμοί που έχουν καταγραφεί στο Νεπάλ είναι οι παρακάτω:

Ιανουάριος 1934: Ένας από τους ισχυρότερους και τους καταστροφικότερους σεισμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς άφησε πίσω του 16.000 ανθρώπους νεκρούς  στο Νεπάλ αλλά και τις περιοχές της Ινδίας που συνορεύουν με αυτό.

Ιούλιος 1980: Ένας σεισμός 6.5 ρίχτερ που είχε το επίκεντρό του στο δυτικό Νεπάλ, άφησε πίσω του περισσότερα από 100 θύματα, κατέστρεψε περιουσίες και αγροτικές εκτάσεις.

Ο σεισμός του 1993 ήταν ένας ήπιος σεισμός που επηρέασε κυρίως το κεντρικό και το δυτικό Νεπάλ  και άφησε πίσω του έναν νεκρό.

Ακόμη ένας σεισμός ακολούθησε το 1994 στο κεντρικό -δυτικό τμήμα του Νεπάλ, αφήνοντας πίσω του εκατοντάδες τραυματίες και περισσότερα από 80.000 κατεστραμμένα κτίρια, ευτυχώς όμως δεν υπήρξαν νεκροί. Τα χρόνια που ακολούθησαν δεν ήταν ήρεμα για πολίτες του Νεπάλ, καθώς ένιωσαν την γη να σείεται το 2001, όταν δυο άνθρωποι έχασαν τις ζωές τους, ενώ σε άλλους σεισμούς το 2002 τραυματίστηκαν 50 άνθρωποι και το 2003 σκοτώθηκαν άλλοι δύο.

Σεπτέμβριος 2011: Ένας ακόμη φονικός σεισμός 6.9 ρίχτερ σημειώθηκε και στοίχισε τη ζωή σε 16 ανθρώπους στο Νεπάλ και την Ινδία. Δεκάδες κτίρια κατέρρευσαν από τους μετασεισμούς, ενώ έγινε αισθητός 42 χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρό του στην νοτιοανατολική Ινδία.

25η Απριλίου και 12η Μαΐου 2015: Εξαιτίας του Εγκέλαδου σκοτώθηκαν περισσότεροι από 8.600 άνθρωποι και καταστράφηκαν ολόκληρες πόλεις. Οι ναοί στο Κατμαντού, είχαν υποστεί ζημιές από τον σεισμό μεγέθους 7,8 Ρίχτερ. Χιλιάδες άνθρωποι αντιμετώπισαν πρόβλημα στέγασης, έχοντας να αντιμετωπίσουν και τον κίνδυνο των μουσώνων. Περίπου 160.000 σπίτια και 1.383 σχολεία καταστράφηκαν στους σεισμούς της 25ης Απριλίου και της 12ης Μαΐου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, ενώ η κυβέρνηση υπολόγισε τον αριθμό των κατεστραμμένων κατοικιών σε 300.000. Σύμφωνα με την αστυνομία, οι νεκροί στο Νεπάλ από τους δύο σεισμούς έφτασαν τους 8.629.

Το πρώτο διάστημα που ακολούθησε τους σεισμούς, ειδικοί προσπάθησαν να βοηθήσουν τα παιδιά να ξεπεράσουν τα ψυχολογικά τραύματα που υπέστησαν. Άνοιξαν και πάλι στο Νεπάλ τα ιστορικά μνημεία μετά  από τους δύο ισχυρούς σεισμούς, που άφησαν πίσω τους χιλιάδες νεκρούς. Η κυβέρνηση επιχείρησε με αυτόν τον τρόπο να φέρει πίσω τους τουρίστες που αποχώρησαν. Το υπουργείο Τουρισμού σε σύντομο χρονικό διάστημα ανακοίνωσε ότι έξι από τα μνημεία της UNESCO που είχαν κλείσει άνοιξαν και πάλι για το κοινό. 

 

Η κορυφή του όρους Έβερεστ, το υψηλότερο σημείο του πλανήτη, μετακινήθηκε τρία εκατοστά νοτιοδυτικά, λόγω του σεισμού στο Νεπάλ και που προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές στη χώρα τον Απρίλιο, σύμφωνα με αναφορές από κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.

 

Τι λέτε αξίζει τον κόπο…..

Παρά όλα αυτά αξίζει η επίσκεψη στην χώρα. Νομίζω ότι απαιτούνται το λιγότερο 10 μέρες για να δεις τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της χώρας. 4-5 μέρες για το Kατμαντού και τα περίχωρα του, 2 μέρες για το Tσιτουάν, 2 μέρες για την Ποκάρα και μία μέρα να γνωρίσεις ένα χωριό σκαρφαλωμένο στα Ιμαλάια: το Ντούλικελ, ή το Νάγκαρκοτ ή να πραγματοποιήσεις μια πτήση στις πανέμορφες κορφές…

 

Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι. Μην καθυστερούμε Η κοιλάδα μας περιμένει....

 

Κατμαντού

Το Kατμαντού είναι κόμβος συνάντησης των αρχαίων πολιτισμών της Ασίας και έχει το λιγότερο 130 σημαντικά μνημεία, περιλαμβάνοντας σημεία λατρείας τόσο για τους ινδουιστές όσο και για τους βουδιστές. Τα μνημεία της κοιλάδας του Κατμαντού ανήκουν στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Το Κατμαντού βρίσκεται σε υψόμετρο 1350 μέτρα. Οι τρεις βασιλικές πόλεις του Νεπάλ είναι το Κατμαντού, το Μπακταπούρ και το Πατάν. Οι αποστάσεις μεταξύ τους είναι από 5 μέχρι 15χιλιόμετρα. Σήμερα και αυτές οι τρεις παλιές  μεσαιωνικές πόλεις είναι σχεδόν ενωμένες μεταξύ τους.

 

 

Η Βασιλική Πλατεία του Παλατιού (Dourbar) του  Κατμαντού.

Είναι γνωστή και σαν Basantapur. Από την πλατεία εισέρχονταν στο παλάτι οι Βασιλείς. Κατασκευάστηκε αρχικά από την δυναστεία των Licchavi, ενώ επισκευάστηκε αργότερα από την δυναστεία των Malla (1200-1742)  και των Ranas (1846-1941). Στο Κατμαντού το Ντουρμπάρ, είναι η κεντρική πλατεία της πόλης, και από το 1979 περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Τα περισσότερα κτίρια είναι χτισμένα μεταξύ του 12^ου και 18^ου αιώνα. Κοντά σε αυτήν  είναι τα ανάκτορα Χανουμάν Ντόκα (που ήταν o φρουρός του Pratap Malla). Κτίστηκαν τον 10ο αιώνα. Επίσης ο ναός του πολεμοχαρή Θεού Σίβα και της γυναίκας του Παρβάτι, η παγόδα Μάτζα Ντεβάλ, το επονομαζόμενο “hippie temple”, η κατοικία της "ζωντανής θεάς" Κουμάρι, και σε ένα λόφο δυτικά της πόλης χτισμένος πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια ο ναός Σβαγιαμπουνάτ (Swayambhunath ).

 

Σβαγιαμπουνάτ (Swayambhunath ).

Η Στούπα κατασκευάστηκε αρχικά από τον βασιλιά Manadeva. Τον 13ο αιώνα μετατράπηκε σε σπουδαίο βουδιστικό κέντρο. Από τότε θεωρείται ότι ξεκινάει ιστορία της κοιλάδας του Κατμαντού. Δίπλα στη Στούπα υπάρχει ένα βουδιστικό μοναστήρι αφιερωμένο στον Sakyamuni Buddha. Θα χρειαστεί να ανέβεις τα 365 σκαλοπάτια για να φτάσεις στον ναό, ο οποίος έχει το παρατσούκλι «ναός μαϊμού», καθώς εκεί συναντάς πολλές μαϊμούδες. Το συγκρότημα του ναού είναι ένα συγκρότημα βουδιστικής και ινδουιστικής αρχιτεκτονικής, να βρίσκεται παράλληλα στον ίδιο χώρο και ένα  Θιβετιανό  μοναστήρι. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει μια στούπα  με λευκά και χρυσά χρώματα, κρυμμένη μέσα σε ομίχλη από βαρύ θυμίαμα και την κάπνα των λύχνων. Το ιερό σύμβολο του λωτού που κυριαρχεί στον ναό  ενώνει Βουδιστές και Ινδουιστές. Οι σημαίες προσευχής τρεμοπαίζουν ανάλογα με την διεύθυνση και την ένταση των ανέμων. Από ψηλά αγναντεύεις την θέα της πόλης.

 

Budhananath (Μπουτνάθ)

Είναι ο πιο σημαντικός τόπος προσκυνήματος των βουδιστών εκτός του Θιβέτ. Η Στούπα που βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού έχει ύψος 36 μέτρα ύψος, και είναι μία από τις υψηλότερες στη Νότια Ασία. Επισκευάστηκε τον 8ο αιώνα. Ήταν πάνω στο δρόμο του αρχαίου εμπορίου προς το Θιβέτ, όπου οι Θιβετιανοί έμποροι αναπαύονταν και πρόσφεραν μαζί με τις προσευχές τους και αναθήματα για αιώνες. Οι πρόσφυγες από το Θιβέτ την δεκαετία του 1950 κατοίκησαν δίπλα στο τέμπλο. Για αυτό τον λόγο συναντάς εδώ πολλούς εξόριστους Θιβετιανούς. Σήμερα την επισκέπτονται για προσκύνημα τόσο οι βουδιστές όσο και οι ινδουιστές.

Pashupatinath(Πασουπατινάθ). Ποταμός Μπαγκμάτι

Είναι ένα από τα τέσσερα πιο σπουδαία λατρευτικά μνημεία του Θεού της καταστροφής Σίβα. Το Pashupatinath είναι ένα άλλο όνομα του Θεού. Αν και χτίστηκε τον 5ο αιώνα και αργότερα επισκευάστηκε από την δυναστεία των Malla, εν τούτοις σαν ιερό μέρος υπάρχει από την αρχή της προηγούμενης χιλιετίας. Το Πασουπατινάθ είναι το αντίστοιχο ινδικό Βαρανάσι. Ο ιερός χώρος καύσης των νεκρών σύμφωνα με το ινδουιστικό έθιμο και ο πιο ιερός ποταμός του Νεπάλ είναι ο Μπαγκμάτι που διασχίζει το μνημείο.... Στις αγορές πριν την είσοδο του ναού βρίσκεις άπειρα είδη απολιθωμάτων που βρέθηκαν μέσα σε πετρώματα των Ιμαλαΐων, κυρίως στο Θιβέτ.

Tamel (Ταμέλ).

Συνοικία της πρωτεύουσας. Εδώ ανάμεσα σε γκουρού, μάγους, βαστάζους, μισόγυμνους ανθρώπους, αδέσποτα βόδια, μετάξια και μπαχαρικά, υπάρχουν ναοί που οι άνθρωποι προσεύχονται για  τις επιθυμίες τους.

 

Patan(Πατάν, Λάλιπτουρ).

Το Πατάν είναι η κατοικία της παλιάς Βασιλικής οικογένειας. Η πλατεία που είναι μπροστά από το παλάτι περιβάλλεται από μία σειρά εξαίσιων αρχαίων κτισμάτων, τυπικό δείγμα της αρχαίας αρχιτεκτονικής των Newari. Το Πατάν έχει σαν αξιοθέατα του την ιστορική πλατεία Ντουρμπάρ, όπου βρίσκονται πολλοί ναοί, το άγαλμα του Yogendra Malla και παλιά μαγαζιά με κομψοτεχνήματα και υπαίθριες αγορές.

 

Bakhtapur (Μπακταπούρ)

Η πιο αντιπροσωπευτική μεσαιωνική πόλη του Νεπάλ είναι το Μπακταπούρ. Και εδώ η πλατεία Ντουρμπάρ είναι το κέντρο της πόλης με ένα μεγάλο πλήθος ναών αφιερωμένων στον Βισνού, τον Σίβα και την Κάλι. Η κλιμακωτή στούπα και οι δρόμοι των παραδοσιακών κόκκινων τούβλινων σπιτιών στο Μπακταπούρ θεωρούνται από τα καλύτερα διατηρημένα στο Νεπάλ. Ο σεισμός του 2015 προκάλεσε την κατάρρευση πολλών κτιρίων, αλλά θα ξαναρχίσει η προσπάθεια αναστήλωσης τους. Τα καλύτερα παραδείγματα μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής είναι στην πλατεία Durbar, και στις προσόψεις του παλατιού των 55 παραθύρων, που κάποτε ήταν η έδρα των βασιλέων του Νεπάλ, ενώ τώρα  στεγάζει την Εθνική Πινακοθήκη.

 

 

Το Εθνικό Πάρκο του Chitwan (Tσιτουάν).

Απέχει 234 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα αλλά απαιτούνται 7 ώρες για να το επισκεφτείς οδικά, χωρίς να υπολογίζεις τις καθυστερήσεις από ατυχήματα, ή τις κατολισθήσεις... Το πάρκο ανακαινίσθηκε το 1973. Είναι το πιο παλιό Εθνικό Πάρκο του Νεπάλ και βρίσκουν καταφύγιο εδώ τουλάχιστον 43 είδη θηλαστικών, 450 είδη πτηνών και 45 είδη αμφιβίων. Ανάμεσά τους σπάνια ελάφια και μαϊμούδες και είδη προς εξαφάνιση, όπως ο μονοκέρατος ρινόκερος και η τίγρη της Βεγγάλης. Επιβάλλεται επίσκεψη στο κέντρο εκτροφής ελεφάντων, μια βόλτα με πλοιάριο στον ποταμό Pardi και μια διαδρομή στο τροπικό δάσος στην πλάτη ενός ελέφαντα, διασχίζοντας μάλιστα και τον ποταμό υπό το βλέμμα των κροκοδείλων!!! Το πάρκο αποτελούσε τόπο κυνηγιού της Βασιλικής οικογένειας, αλλά το 1984 τέθηκε υπό την επίβλεψη της Παγκόσμιας Κληρονομιάς Τοποθεσιών.

 

Η  Pokhara (Ποκάρα).

Η Ποκάρα μπορεί να απέχει από το Τσιτουάν 196 χιλιόμετρα, αλλά χρειάζεσαι σχεδόν έξη ώρες για να φτάσεις. Πάντα υπό κανονικές συνθήκες. Η Ποκάρα είναι μία μοντέρνα πόλη με πάρα πολλές λίμνες και φυσική ομορφιά που συνδυάζει η φύση και ο πολιτισμός. Είναι η βάση των ορειβατών που επιθυμούν να προσεγγίσουν τις κορυφές των Ιμαλαΐων. Οπωσδήποτε επιβάλλεται μία ξενάγηση με πλοιάριο στη λίμνη Fewa, τους καταρράκτες Davids και τον ναό του Barahi. Την ανατολή του ηλίου μπορεί να την απολαύσει κανείς από τον λόφο Σαραγκότ, πού βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα βόρεια έξω από την πόλη.

Μπαντγκαόν.

Το Μπαντγκαόν ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα και εκτός  της πλατείας Ντουρμπάρ αξίζει να δει κανείς τη Βασιλική κατοικία Bhupendra Malla, την αρχαία πύλη, και τον διάσημο πενταόροφο ναό του Nytapole, χτισμένο σε στυλ παγόδας.

Το μακρινό '87.

Στη ζωή ότι και να κάνεις θα θυμάσαι πάντα την πρώτη φορά. Βλέποντας σε ταινίες την δεκαετία του '70 το μαγευτικό και συνάμα προκλητικό Κατμαντού, αποφασίσαμε με τον φίλο μου Χρήστο να πραγματοποιήσουμε ένα ταξίδι στην Νοτιοανατολική Ασία. Περιέκλειε 17 αεροπορικές διαδρομές!!! Η μαγεία του πρώτου ταξιδιού και της εξερεύνησης… Ξεκίνημα από το Νεπάλ.

 

Το μεθυστικό Κατμαντού που ακόμα ήταν φτωχό και προσπαθούσε δειλά-δειλά να αναστηλώσει τα μνημεία του.

 

 

Κάθε βήμα που κάναμε μία περιπέτεια... Πρωτόγνωρες για μας οι συνθήκες. Δρόμοι μέσα σε οικισμούς ανύπαρκτοι, εθνικοί οδοί τόσο στενοί, ώστε να χωράει μόνο ένα αυτοκίνητο, χρονικοί προγραμματισμοί αδύνατον να πραγματοποιηθούν....

 

Εκεί δοκίμασα για πρώτη φορά το rafting. Στα ποτάμια των Ιμαλαΐων!!! Και όπως είναι φυσικό όταν δεν ξέρεις την ορμητικότητα των νερών τους θα δοκιμαστείς να κολυμπήσεις σε αυτά όταν η βάρκα σου ανατραπεί...

 

Από τότε επισκέφτηκα ξανά την χώρα αρκετές φορές μετά από είκοσι και πλέον χρόνια σαν tour- leader του HERONIA. Είχαν ήδη αναστηλωθεί κάποιοι ναοί, ήταν η πλέον οι δρόμοι πολύβουοι, μα πάντα οι κάτοικοι της χώρας χαμογελαστοί και φιλόξενοι. Το μυστήριο και η μαγευτική ατμόσφαιρα παρέμενε. Οπότε αν σας δοθεί η ευκαιρία να επιχειρήσετε το ταξίδι στην

Στέγη του Κόσμου. Στο Νεπάλ!!!

 

Βιβλιογραφία:

Heronia: ματιές στον…. Κόσμο.

https://atlantea.news/o_seismos_tou_nepal/

https://www.geodifhs.com/gammaalphaiotaalpha/mftquake.